НИЙГЭМ

“Улаанбаатарын мөнгөн шөнө 2025” шинэ жилийн арга хэмжээг энэ сарын 31-ний өдөр төв талбайд зохион байгуулна. Энэ хүрээнд иргэдэд зориулсан зураг даруулах хэсэг, энтэртаймэнт орчин бүхий худалдаа үйлчилгээний асар, түргэн хоол зэргийг багтаасан “Крисмасс маркет” ажиллаж эхэллээ. Асрын гадна стрийт фүүд буюу явуулын үйлчилгээний халуун хоолоор үйлчилж байгаа бол асар дотор шинэ жилийн сүлд мод, чимэглэл, халуун уух зүйлс, жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн гараар хийсэн шинэ жилийн бүтээгдэхүүн борлуулж байна. Мөн өдөр бүр 18:00–19:00 цагийн хооронд урлагийн тоглолт зохион байгуулж иргэдийг шинэ жилийн уур амьсгалыг мэдрэх, чөлөөт цагаа сонирхолтой өнгөрүүлэх боломжийг бүрдүүлж байгаа юм. Крисмасс маркет өдөр бүр 11:00-21:00 цагийн хооронд ажиллаж байна.  

Энэ онд нийслэлээс Улаанбаатар хотын хөгжлийн мега төслүүдийн хүрээнд Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг барихаар бэлтгэж, өнгөрсөн 10 дугаар сарын сүүлчээр барилгын ажлын гүйцэтгэгчээр “Митайм Интернэйшнл” компанитай гэрээ байгуулсан. Өнөөдрийн байдлаар төслийн газар чөлөөлөлт үргэлжилж байна. 340 Гкал дулаан, 300 МВт цахилгаан үйлдвэрлэх хүчин чадалтай Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг 42 жилийн дараа төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр 2026 онд барьж эхэлнэ. Ингэснээр нийслэлийн баруун бүс буюу Таван шар, 21 дүгээр хороолол, “Хилчин” хотхон, Баянхошуу, 3, 4 дүгээр хороолол, 1 дүгээр хорооллын 52,800 өрхийг цахилгаанаар, 40,800 өрхийг дулаанаар хангана.Төслийн явцад 1600 гаруй ажлын байр шинээр бий болно. Ашиглалтад орсны дараа 369 байнгын ажлын байр бий болно. Станцыг Баянгол дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт ДЦС-2-ийн үнсэн сан дээр барих юм. Засгийн газрын 33 дугаар тогтоолоор “Улаанбаатар түншлэл төв” ХХК-ийг байгуулж, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн төслүүдийг хамтран хэрэгжүүлж байна. Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг 2028 онд ашиглалтад оруулахаар төлөвлөсөн.

Нийслэлийн хэмжээнд энэ онд 7 сургууль, 19 цэцэрлэг, 7 бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор, 2 спорт заал, нийт 35 барилга байгууламжийг ашиглалтад хүлээлгэн өглөө. Ингэснээр нийтдээ 10 мянга орчим хүүхэд хамран сурах тойрогтоо сургууль, цэцэрлэгт суралцах боломжтой боллоо. Ялангуяа Нисэх, Яармаг зэрэг сургууль, цэцэрлэгийн хүрэлцээгүй газруудад сургууль, цэцэрлэг барихад анхаарч ажиллалаа.Нийслэлийн Боловсролын газраас энэ онд 43 сургууль, 67 цэцэрлэг, 22 бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор зэрэг 139 төсөл, арга хэмжээг эхлүүлсэн. Төсөл, арга хэмжээний хүрээнд боловсролын салбарын барилга, байгууламжийг улс, нийслэл, дүүргийн төсөв болон гадаадын зээл, тусламжийн хөрөнгөөр барьж буй. Дараах сургуулиудыг ашиглалтад орууллаа.БГД, 11-р хороо, 960 хүүхдийн суудалтай 28-р сургуульСБД, 12-р хороо, 720 хүүхдийн суудалтай 166-р сургуульБЗД, 26-р хороо, 640 хүүхдийн суудалтай 183-р бага сургуульБГД, 720 хүүхдийн суудалтай 93-р сургуулийн өргөтгөлСХД, 28-р хороо 640 суудалтай сургууль /171-р сургууль/СХД, 28-р хороо 640 суудалтай сургууль /171-р сургууль/СХД, 19-р хороо, 640 хүүхдийн суудалтай 62-р сургуулийн өргөтгөлДараах цэцэрлэгүүдийг ашиглалтад орууллаа.ХУД, 25-р хороо, 335-р цэцэрлэг, 200 ортойСХД, 28-р хороо Тусгай хэрэгцээт хүүхдийн цэцэрлэгийн барилга, 341-р цэцэрлэг, 150 ортойСХД, 176-р цэцэрлэгийн өргөтгөл, 100 ортойСБД, 13-р хороо 248-р цэцэрлэгийн өргөтгөл, 150 ортойСБД, 16-р хороо 50 ортой цэцэрлэг /281-р цэцэрлэг салбар бүлэг/, 50 ортойБЗД, 13 дугаар хороо, 172 дугаар цэцэрлэгийн өргөтгөл/, 150 ортойБЗД, 11-р хороо 64-р цэцэрлэгийн өргөтгөл, 100 ортойХУД, 145-р цэцэрлэгийн өргөтгөл, 100 ортойХУД, 71-р цэцэрлэгийн өргөтгөл, 100 ортойХУД, 1-р хороо 240 ортой цэцэрлэгийн барилга /348-р цэцэрлэг/, 240 ортойБЗД, 8-р хороо, 240 ортой цэцэрлэгийн барилга, 240 ортойБЗД, 45-р цэцэрлэгийн өргөтгөл, 150 ортойЧД, 16-р хороо, 100 ортой 359-р цэцэрлэгийн барилга, 100 ортойХУД, 20-р хороо, 100 ортой цэцэрлэгийн барилга, 362-р цэцэрлэг, 100 ортойБГД, 26-р хороо, Цэцэрлэгийн барилга худалдан авах, 150 ортойБГД, 24-р хороо, Цэцэрлэгийн барилга худалдан авах, 150 ортойБЗД, 5-р хороо, 52-р цэцэрлэгийн барилга (буулгаж барьсан), 240 ортойЧД, 6-р хороо, 108-р цэцэрлэгийн барилга (буулгаж барьсан), 240 ортойСХД, 33-р хороо, 351-р цэцэрлэг, 240 ортойДараах бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолборыг ашиглалтад орууллаа.Бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор /БГД, 10-р хороо/ 343-р цэцэрлэг, 172-р бага сургууль, 280 хүүхдийн хүчин чадалтайБага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор /ХУД, 14-р хороо/ 300-р цэцэрлэг, 156-р бага сургууль, 280 хүүхдийн хүчин чадалтайБага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор /СХД, 24-р хороо/ 352-р цэцэрлэг, 179-р бага сургууль, 280 хүүхдийн хүчин чадалтайБага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор /СХД, 33-р хороо, Тахилт, 122-р сургуулийн доод талд/, 280 хүүхдийн хүчин чадалтайБага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор /ХУД, 16-р хороо, Нисэхийн спорт ордоны хойд талд/ 181-р бага сургууль, 356-р цэцэрлэг, 280 хүүхдийн хүчин чадалтайХУД, 24-р хороо бага сургууль, цэцэрлэгйин цогцолбор, 280 хүүхдийн хүчин чадалтайХУД, 12-р хороо бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор 351-р цэцэрлэг, 177-р сургууль, 280 хүүхдийн хүчин чадалтайДараах спорт заалыг ашиглалтад орууллаа.БЗД, 97-р сургуулийн спорт заалБЗД, 85-р сургуулийн спорт заалыг ашиглалтад орууллаа.

Энэ онд Улаанбаатар хотын гол гудамж, замууд болох Энхтайваны өргөн чөлөө, Их тойруу, Бага тойруу, Их Монголын гудамж болон Чингисийн өргөн чөлөө дагуух 13 байршилд 95 мянган ам.метр явган хүний замыг шинэчиллээ. Явган хүний замыг барзгар гадаргуутай байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилж буй онцлогтой. 2026 онд үргэлжлүүлэн 80 мянган ам.метр явган хүний замыг шинэчилнэ. Барилгын ажлыг ирэх оны хавар эхлүүлнэ. Харин явган хүний замын хуучин хавтанг гэр хорооллын гудамж, талбайг тохижуулахад ашиглаж байна. Жишээлбэл, Сонгинохайрхан дүүргийн 8, 15, 18, 20, 25, 27, 43 дугаар хорооны нарийн гудамжны 1500 ам.метр талбайг хуучин хавтангаар тохижууллаа. Явган хүний замаас гадна ирэх онд 78.5 км урт дугуйн зам барихаар нарийвчилсан зураг төслийг боловсруулж байна. 2026-2028 онд нийслэлийн төвийн зургаан дүүрэгт нийт 253 км урт дугуйн зам барихаар төлөвлөлөө.

Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын ээлжит шуурхай зөвлөгөөн өнөөдөр болж, 2026 оны төсвийн хөрөнгө оруулалтын эрх шилжүүлсэн төсөл, арга хэмжээний талаар хэлэлцэв. Зөвлөгөөний эхэнд НЗДТГ-ын Хяналт шинжилгээ, үнэлгээний газрын дарга Б.Мөнхбаяр өмнөх шуурхай зөвлөгөөний биелэлтийг танилцууллаа. Өмнөх шуурхай зөвлөгөөнөөр хотын дарга Х.Нямбаатар 10 үүрэг даалгавар өгсөн бөгөөд биелэлт 78 хувьтай байна.Үргэлжлүүлэн НЗДТГ-ын Санхүү, хөрөнгө оруулалтын газрын дарга Л.Эрдэнэбадрах 2026 оны төсвийн хөрөнгө оруулалтын эрх шилжүүлсэн төсөл, арга хэмжээний талаар танилцуулав. Тэрбээр “Нийслэлийн 2026 оны төсвийн хөрөнгө оруулалт нь нийслэлийн төсөв, нийслэлийн замын сан, нийслэлийн Орон нутгийн хөгжлийн сан гэсэн үндсэн гурван хэсгээс бүрдэж байна. 2026 онд шинээр 207 төсөл, арга хэмжээ, шилжих 80 төсөл, арга хэмжээ хэрэгжүүлнэ” гэдгийг онцоллоо.Нийслэлийн 2026 оны төсвөөр төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааг идэвхжүүлж, хотын эдийн засгийг тэлэх бодлогыг хэрэгжүүлнэ. Гэр хорооллыг орон сууцжуулж, агаар орчны бохирдлыг бууруулна. Улаанбаатар хотын холбоос замуудыг нэмэгдүүлэн, нийтийн тээврийн салбарт цогц шинэчлэл хийх замаар авто замын түгжрэлийг бууруулна. Сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлнэ. Өнгөрсөн жилүүдэд эхлүүлсэн хөрөнгө оруулалтын ажлыг бүрэн дуусгаж, нийгмийн суурь үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх үндсэн чиглэл, бодлогыг хэрэгжүүлнэ.Иргэдийн нээлттэй хэлэлцүүлэг болон цахим санал асуулгаар гудамж талбайн камержуулалт, нийтийн эзэмшлийн талбайд амралт, чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх талбай, ногоон байгууламж, цэцэрлэгжүүлэлт, эрчим хүчний эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх, хүүхдийн тоглоомын талбай, тохижилт шинэчлэн засварлах, ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгт шаардлагатай засвар тохижилт, өрхийн эрүүл мэндийн төвийн тоног төхөөрөмжийг сайжруулах, үерийн болон гадаргын ус зайлуулах шугам, хоолой, хог ангилан ялгах сав байршуулах, явган хүний зам талбай засварлах, авто машины зогсоол байгуулах, нийтийн эзэмшлийн орон сууцны фасад, дээвэр засварлах зэрэг санал, хүсэлтийг тавьсан. Эдгээр санал, хүсэлтэд үндэслэн нийслэлийн 2026 оны төсвийг батлуулсан юм.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ чанар хүртээмжийн асуудалд анхаарч, улсын томоохон эмнэлгүүдийн нөхцөл байдалтай очиж танилцаж буй. Энэ хүрээнд  /2025.12.20/ Хавдар судлалын үндэсний төвд ажиллаж, хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлгийн сүлжээ байгуулах төслийн явцтай танилцав.Төслийг Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Австри Улсын Засгийн газар хооронд байгуулсан зээлийн хэлэлцээрийн хүрээнд 10 сая еврогийн санхүүжилтээр 2021 оноос гурван үе шаттай хэрэгжүүлж байна. Төслийн үр дүнд Хавдар судлалын үндэсний төв соронзон резонаст томографын аппарат, компьютер томографын аппарат, ангиограф, AI дэмждэг дижитал маммограм аппараттай болжээ. Ингэснээр дэлхийн жишигтэй хөл нийлүүлж, өндөр хүчин чадал бүхий дэвшилтэд тоног төхөөрөмжөөр хорт хавдрыг эрт илрүүлж, оношилж, эмчлэх нөхцөл бүрдэж байна.Хавдар судлалын үндэсний төв энэ сарын 28-нд мэс заслын эмчилгээндээ анх удаа робот ашиглахаар төлөвлөгөөний дагуу бэлтгэж байна. Тус төв 2022 онд туяа эмчилгээнд шугаман хурдасгуурт аппаратад суурилсан технологи нэвтрүүлсэн нь уг эмчилгээний хөгжлийг 20 жилээр урагшлуулж, хүртээмжийг 25 хувиар нэмэгдүүлжээ.Манай улсад эмчлэх боломжгүйд тооцогдож байсан тархины гүнд байрлалтай хавдрын эсрэг мэс заслыг тус төвд өнгөрсөн оноос хийж эхэлжээ. Мөн 2018 онд БНСУ-ын Самсунг эмнэлгийн эмч нартай хамтран амьд донороос элэг шилжүүлэн суулгах мэс заслыг анх удаа хийж байсан бол өдгөө уг эмчилгээг тус төвийн эмч нар гардан гүйцэтгэдэг болжээ.21 аймаг, есөн дүүргийг Хавдар судлалын үндэсний төвтэй холбосон цахим бүртгэлийн систем нэвтрүүлснээр өвчтөн хаана ч оношлогдсон, мэдээлэл нь Хавдар судлалын үндэсний төвд бүртгэгдэж, хугацаа алдахгүй эмчилгээ эхлүүлэх боломжтой болжээ.Эмчилгээ, оношилгооноос гадна хүртээмжийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр энэ жил Хойд бүсэд хавдрын дэд төв нээсэн. Сонгинохайрхан дүүрэгт “Хавдар судлалын үндэсний төв -2” төсөл хэрэгжүүлж, бүтээн байгуулалтын ажил эхэлсэн. Мөн дурангийн оношилгоо, эмчилгээний төв барьж байна. Ирэх онд ашиглалтад оруулна.

Хоёр жилийн өмнө Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт газ тээвэрлэж явсан машин дэлбэрсний улмаас ашиглалтын шаардлага хангахгүй болсон 207 дугаар байрыг “Барилгын хог хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэр” ОНӨААТҮГ буулгаж дууслаа. Тус барилгыг буулгах ажлыг энэ оны есдүгээр сараас эхлүүлсэн юм. Ингээд 115 өдрийн хугацаанд буюу гэрээнд заасан хугацаандаа багтан барилгыг буулгаж дууслаа. Энэ хугацаанд буулгалтын ажлыг 80 болон 50 тонны хоёр кран, дөрвөн бага оврын экскаватор, 30 тонны нэг ковш, найман хово машинтайгаар 20-25 хүний бүрэлдэхүүнтэй бригад гүйцэтгэв. Барилга буулгалтаас нийт 9800 тонн хүнд хог бууж, 520 удаагийн рейсээр хог тээвэрлэжээ. Хотын дарга Х.Нямбаатар болон холбогдох албаныхан тухайн байршилд ажиллалаа.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатар “Өмнө нь манай улсад 12-оос дээш давхар барилгыг буулгаж байгаагүй. Бид барилгыг буулгах тендерийг дөрвөн удаа зарласан боловч шаардлага хангах аж ахуйн нэгж санал ирүүлээгүй. Тиймээс “Барилгын хог хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэр”  ажиллаж, 13 давхар, бүрэн цутгамал барилгыг хугацаанд нь амжилттай буулгалаа. Ирэх долоо хоногт тус байрыг шинээр барих гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тендерийг зарлана. Улаанбаатар хот Морингийн даваанд хог хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэртэй болсон. Хог хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэрт тус барилгаас гарсан бетон, арматур зэргийг дахин боловсруулж, ангилан ялгаж байна. НИТХ-аар нийслэлийн 2026 оны төсвийг батлахдаа 207 дугаар байрыг шинээр барих төсвийг баталсан. Бид газын дэлбэрэлтийн буруутай этгээдээр буулгалтын зардлыг гаргуулахаар бэлтгэж байна. Дэлбэрэлт барилгын хийцэд нөлөөлөл үзүүлсэн гэж шинжээчид дүгнэсэн. Бид тус барилгыг нураалгүйгээр хүчитгэх талаар удаа дараа ярилцсан ч ингэх боломжгүй байсан” гэлээ.Барилгын хог хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэр ОНӨААТҮГ-ын дарга Ц.Болд “Бид 115 хоногт 207 дугаар байрыг буулгах ажлыг гүйцэтгэлээ. Энэ хугацаанд нийслэлийн Засаг даргын захирамжийн дагуу нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газрын инженерүүдийн хяналтан дор, амралтгүйгээр ажиллаж барилгыг буулгасан. Тус ажлыг улсын комисс хүлээн аваад байна. Гэрээний дагуу 12 дугаар сарын 25-нд буулгаж дуусах хуваарьтай байсан” гэв.207 дугаар байрын оршин суугч “Бид гэр орондоо буцаж орохыг их хүсэж байна. Өнөөдрийг хүртэл биднийг орхиогүй нийслэлийн удирдлагууд болон холбогдох албаныханд баярлалаа. Одоогоос хоёр жилийн өмнө бид орон гэргүй болсон. Төр 63 өрхийн 220 иргэнийг гудманд гаргалгүй түрээсийн асуудлыг шийдэж ирсэн. Ингээд байрыг маань буулгаад дахин барьж өгөх гэж байгаад их талархаж байна” гэлээ.

2025 онд үндэсний болон олон улс, тив дэлхийд оюун ухаан, сурлага, урлаг, уран бүтээл, спорт, байгаль хамгаалал, эх орны түүх, соёл, өв уламжлал, хүмүүнлэг энэрэнгүй, сайн үйлс, хүүхдийн оролцооны байгууллагын манлайлагч хүүхэд, техник сэтгэлгээ, багийн амжилт гэсэн 10 номинацид үндэсний хэмжээнд 1263 хүүхэд өрсөлдөж, онцгой амжилт гарган эх орныхоо нэрийг өндөрт өргөн, үе тэнгийнхнээ манлайлсан 72 хүүхэд 2025 оны “ОНЫ ОНЦЛОХ ХҮҮХЭД”-ээр шалгарчээ. Монгол Улсын Ерөнхий сайд, Хүүхдийн төлөө үндэсний зөвлөлийн тэргүүн Гомбожавын Занданшатар оны онцлох хүүхдүүдэд шагнал гардууллаа.Дараа нь Ерөнхий сайд хүүхэд залууст хандаж үг хэлэхдээ “Ирээдүйгээ бүтээхийн тулд үзэл бодол,итгэл үнэмшилдээ бат зогсож, шинжлэх ухаанч сэтгэлгээгээр өөрийгөө зэвсэглэн, түүх, соёл, ёсуламжлалаа гүн ойлгосон бат бөх мэдлэгт тулгуурлан урагшлах учиртай. Суралцах нь нэг удаагийнзорилт биш, насан туршийн амьдралын хэв маяг байх ёстой. Сониуч зангаа хэзээ ч бүү алдаарай.Сониуч хүн л асуулт тавьж чадна, асуулт тавьж чаддаг хүн л бүтээлч сэтгэж, шинийг нээдэг. Өнөөдөрсурсан мэдлэгээ маргааш бодит амьдралд хэрэгжүүлж чаддаг, инновац хийхээс айдаггүй, өндөр ёссуртахуун, хариуцлагатай ухамсрыг эрхэмлэсэн залуу үе Монголын маргаашийг бүтээнэ” гэдгийг онцоллоо. Хүүхдийн төлөө үндэсний зөвлөл, Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Хүүхэд, Гэр бүлийн хөгжил, хамгааллын ерөнхий газраас “Оны онцлох хүүхэд” шалгаруулах ёслолыг 33 дахь жилдээ зохион байгууллаа.ТЕХНИК СЭТГЭЛГЭЭ, ШИНЭ САНАЛ, САНААЧИЛГА, БҮТЭЭЛЧ БАЙДАЛ НОМИНАЦИД1.     Улаанбаатар хотын Сүхбаатар дүүргийн 1 дүгээр сургуулийн сурагч Мөнхтулгын Мөнх-Оргил 2.     Хан- Уул дүүргийн Орчлон сургуулийн сурагч Рэнцэнбатын Ананд3.     Дархан-Уул аймгийн ОД сургуулийн сурагч Гантулгын Амармэнд ТЕХНИК СЭТГЭЛГЭЭ, ШИНЭ САНАЛ САНААЧЛАГА, БҮТЭЭЛЧ БАЙДАЛ НОМИНАЦИД1.     Говь-алтай аймгийн Ёсөн булаг сумын 2 дугаар  сургуулийн сурагч Ренцэнгийн Ууганбаяр2.     Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын Хэрлэн 1 дүгээр сургуулийн сурагч Баяр-Эрдэнийн Хангал 3.     Баянзүрх дүүргийн 44 дүгээр сургуулийн сурагч Энхжаргалын Энх-Учрал ОЮУН УХААНЫ СПОРТ НОМИНАЦИД1.     Архангай аймгийн 1 дүгээр сургуулийн сурагч Баянмөнхийн Эрмүүнзаяа 2.     Улаанбаатар хотын Налайх дүүргийн 119 дүгээр сургуулийн сурагч Мөнхбатын Энх-Үжин 3.     Хэнтий аймгийн Бор-Өндөр сумын сургуулийн сурагч Очирдарийн Эгшиглэн 4.     Баянзүрх дүүргийн 21 дүгээр сургуулийн сурагч Батпэлдэнгийн Буянхишиг5.     Нийслэлийн 31 дүгээр сургуулийн сургач Идэрийн Цэлмүүн 6.     Увс аймгийн 3 дугаар сургуулийн сурагч Батмөнхийн Сансармаа таныг урьж байна.7.     Сэлэнгэ аймгийн 5-р дунд сургуулийн сурагч Сувдмаагийн Ариунтунгалаг   УРЛАГ, УРАН БҮТЭЭЛ НОМИНАЦИД1.     Хан-Уул дүүргийн Бага тэнгэр сургуулийн сурагч Баярмагнайн Мөнх-Амин2.     Нийслэлийн 50-р сургуулийн сурагч Сундуйдаваагийн Ариунсанаа 3.     Дорнод аймгийн нэгдүгээр сургуулийн сурагч Шинэбаярын Нандинцэцэг4.     Дархан -Уул аймгийн Оюуны ирээдүй сургуулийн сурагч Гантулга  Маралгоо    ХҮМҮҮНЛЭГ ЭНЭРЭНГҮЙ, САЙН ҮЙЛС НОМИНАЦИД 1. Баянхонгор аймгийн Төгс-алгоритм сургуулийн 11-р ангийн сурагч Өлзийжаргалын Гүнгуа 2. Дархан- уул аймгийн Дархан ЭМПАТИ сургуулийн сургач Мандалбаярын Цогзолмаа         3. Нийслэлийн “Шинэ  үе” сургуулийн сурагч Бадрахын Амгалан            БИЕИЙН ТАМИР, СПОРТ НОМИНАЦИД1.   Сүхбаатар аймгийн Баяндэлгэр  сумын сургуулийн сурагч Даваажаргалын Анударь 2.  Баянгол дүүргийн 141-р сургуулийн сурагч Маналжавын Цэлмүүн3.  Нийслэлийн 141-р сургуулийн сурагч Шүрбумын Эрхэт4.  Хан-уул дүүргийн Күнз сургуулийн сурагч Мөнхтөрийн Цэлмүүн5.  Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын Нэгдүгээр сургуулийн сурагч Эрхэмбаатарын Хаш-Эрдэнэ6. Өвөрхангай аймгийн Хоёрдугаар сургуулийн тусгай бүлгийн сурагч Бямбасүрэнгийн Буянтогтох  МОНГОЛ ТҮҮХ, СОЁЛ, ӨВ УЛАМЖЛАЛЫГ ӨВЛӨН ТЭЭГЧ НОМИНАЦИД1.  Сонгинохайрхан дүүргийн  151-р сургуулийн  сурагч Заминдийгийн  Мөнх-Эрдэнэ.2.Хөвсгөл аймгийн Шинэ-Идэр сумын сургуулийн сурагч Гомбосүрэнгийн Гантуяа 3.Баянзүрх дүүргийн 69-р сургуулийн сурагч Цовоогийн Нандин-Эрдэнэ 4.Ховд аймгийн Зэрэг сумын сургуулийн сурагч Ариунтунгалагийн Наранцолмон БАЙГАЛЬ ХАМГААЛАЛ, ЭРҮҮЛ АЮУЛГҮЙ ОРЧИН НОМИНАЦИД 1.Нийслэлийн 28-р сургуулийн сурагч  Баярсайханы Анунгоо          2.Сэлэнгэ аймгийн шаамар сумын сургуулийн сурагч Энхболдын Жаргал 3. Дархан-Уул аймгийн Дархан ЭМПАТИ сургуулийн сурагч Гэрэлт-Одын Төгсбаясгалант     ХҮҮХДИЙН ОРОЛЦООНЫ ӨӨРИЙН УДИРДЛАГЫН БАЙГУУЛЛАГА НОМИНАЦИД 1. Өмнөговь аймгийн Даланзадгад сумын Улсын тэргүүний лаборатор 1-р сургуулийн сурагч Батбаярын Дашням2. Орхон аймгийн Баян-Өндөр сумын 4-р сургуулийн сурагч Мөнгөнбаганын Мөнх-Оргил3.  Говь-Алтай аймгийн Хантайшир-Эрдэм цогцолбор сургуулийн сурагч  Түмэндэмбэрэлийн Алтаншагай БАГИЙН АМЖИЛТ НОМИНАЦИД 2025 ОНЫ ОНЫ ОНЦЛОХ БАГ1.  Багахангай дүүргийн 91-р сургуулийн “Цэц баян” баг 2.  Өвөрхангай аймгийн 1-р сургуулийн бүжгийн “Болор-4” хамтлаг 3.   Баян-Өлгий аймгийн Хүүхэд, гэр бүл хөгжил хамгааллын газрын дэргэдэх “Хуралай” бүжгийн хамтлаг 

Нийслэлийн Засаг даргын захирамжаар жил бүр нийслэлийн эрүүл мэндийн салбарынхан эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээгээр тэргүүлсэн эрүүл мэндийн байгууллага, өрхийн эрүүл мэндийн төв болон эмч, мэргэжилтнийг тодруулдаг уламжлалтай. 2025 оны шилдгүүдийг тодруулах арга хэмжээг өнөөдөр зохион байгуулж, эрүүл мэндийн шалгуур үзүүлэлтээр тэргүүлсэн байгууллага, эмч, ажилтнуудыг шалгарууллаа. Шагналыг Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын Нийгмийн бодлогын газрын дарга Ш.Анхмаа, Нийслэлийн Эрүүл мэндийн газрын дарга Н.Наранбаатар нар гардуулсан юм.Нийслэлийн эрүүл мэндийн байгууллагуудыг нэгдсэн эмнэлэг, эрүүл мэндийн төв, төрөлжсөн мэргэжлийн байгууллага, анхан шатны эрүүл мэндийн байгууллага гэхчлэн үйл ажиллагааных нь зорилго, иргэдийн өмнө хүлээсэн үүргээр нь ангилдаг. Нийслэлийн хүн амд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлдэг эрүүл мэндийн байгууллагуудын нэгдсэн эмнэлэг, эрүүл мэндийн төв, төрөлжсөн мэргэжлийн байгууллага, анхан шатны эрүүл мэндийн байгууллагуудын удирдлага, зохион байгуулалт, үйл ажиллагааны чиглэл, иргэдийн өмнө хүлээсэн үүргээр нь шалгуур, үзүүлэлт боловсруулан шилдгүүдийг шалгаруулаад байна. Энэ хүрээнд 2025 онд 67 шилдэг эмч, 65 шилдэг сувилагч, 54 шилдэг ажилтан, 15 шилдэг эрүүл мэндийн байгууллага шалгарлаа. Үүнд:Сонгинохайрхан нэгдсэн эмнэлэг,Хан-Уул нэгдсэн эмнэлэг,Сүхбаатар нэгдсэн эмнэлэг,Баянзүрх дүүргийн Эрүүл мэндийн төв,Хан-Уул дүүргийн Эрүүл мэндийн төв,Сонгинохайрхан дүүргийн Эрүүл мэндийн төв,Нийслэлийн Аддиктологийн төв,Хүүхдийн сэргээн засах "Эрүүл үрс төв",Хүүхдийн сэргээн засах "Бяцхан тэмүүлэл төв" шалгарсан.Шилдэг Өрхийн эрүүл мэндийн төвөөр:ЧД-ийн 12-р хороо “Шэжиддүг” өрхийн эрүүл мэндийн төв,НД-ийн 1-р хороо “Нарны эрч” өрхийн эрүүл мэндийн төв,БГД-ийн 21-р хороо “Ашид Амгалан” өрхийн эрүүл мэндийн төв,СХД-ийн 24, 40-р хороо “Баянбигэр” өрхийн эрүүл мэндийн төв,ХУД-ийн 5-р хороо “Манал-Үйлс” өрхийн эрүүл мэндийн төв,БЗД-ийн 9-р хороо “Энх Энэрэл” өрхийн эрүүл мэндийн төвүүд шалгарсан юм. 

НЗДТГ болон НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр хамтран “Гэр хороололд сэргээгдэх эрчим хүчний шилжилтийг дэмжих зорилгоор амьжиргааг нэмэгдүүлэх” төслийг хэрэгжүүлж байна. Энэ хүрээнд хотын дарга Х.Нямбаатар НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн суурин төлөөлөгч Матилда Димовска тэргүүтэй төлөөлөгчидтэй уулзаж, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн хүрээнд Улаанбаатар хотод хэрэгжиж буй төслүүд, тэр дундаа нарны эрчим хүчний халаалтын системийн талаар санал солилцлоо.Уулзалтын эхэнд хотын дарга Х.Нямбаатар “Улаанбаатар хотод сэргээгдэх эрчим хүчний төслүүд дутагдалтай байна. Нийслэлийн гэр хороололд 170 гаруй мянган өрх нүүрсэн суурьтай түлш хэрэглэж, өвлийн улиралд 24 цагийн турш шахмал түлш түлдэг. Тиймээс Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах нь бидний нэн тэргүүний зорилт юм. НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрөөс сэргээгдэх эрчим хүчний төслүүдийг дэмжиж ажиллаж байгаад талархал илэрхийлье” хэмээв.НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн суурин төлөөлөгч Матилда Димовска “2024 онд гэр хорооллын 68 өрхөд нарны эрчим хүчний халаалтын систем суурилуулж, бүрэн ашиглалтад оруулсан. Сүүлийн хоёр жилд 500 өрхөд суурилуулахаар төлөвлөн ажиллаж байна. НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг татахад Засгийн газрыг дэмжих зорилгоор Нарны эрчим хүчний итгэлцлийн сан байгуулахад бэлэн байгаа. Ингэснээр 5000 гаруй өрхийг нарны эрчим хүчний халаалтын системд шилжүүлж, агаарын бохирдлыг бууруулахад хувь нэмэр оруулах боломжтой. Мөн нарны эрчим хүчний халаалтын байгууламж байгуулахыг дэмжинэ” гэдгийг тодотголоо.НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрөөс аж үйлдвэрийн паркийн загварууд, ухаалаг хотын хэрэгслүүдийг сайжруулахад хотын захиргаатай хамтран ажиллахдаа таатай байх болно гэдгээ илэрхийллээ. Тодруулбал, хог хаягдлын менежмент болон тойрог эдийн засгийн зарчмуудыг нэгтгэсэн ногоон аж үйлдвэрийн паркийн дизайн, тогтвортой үйлдвэрлэл, нөөцийн үр ашигтай ашиглалтыг дэмжих, хотын үйлчилгээг сайжруулахын тулд дижитал болон өгөгдөлд суурилсан шийдлүүдийг шинжлэх, нэвтрүүлэхэд хамтран ажиллах санал солилцлоо. 

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх “Цагаан алт” үндэсний хүрээнд хөнгөн үйлдвэрлэлийн салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй үндэсний аж ахуйн нэгжүүдэд ажиллалаа.Ерөнхийлөгчийн эхэлж очсон “Тод оймс” ХХК 2011 онд байгуулагдсан. 200 гаруй ажилтантай. Жилдээ 1,000 тн түүхий ноос бэлтгэх, 200 тн утас, 10 сая хос оймс үйлдвэрлэх хүчин чадалтай.Малчдын хотноос бэлтгэсэн түүхий эдээ  12 шат дамжлагаар боловсруулан эцсийн бүтээгдэхүүн болгож, дотооддоо 16 салбараар борлуулахын зэрэгцээ Орос, Казахстан, Солонгос, Япон, Америк, Герман, Франц зэрэг 16 улсад нийлүүлдэг.“Цагаан алт” хөтөлбөрийн хүрээнд 4.2 тэрбум төгрөгийн эргэлтийн хөрөнгийн зээл авч түүхий эдээ нөөцлөн, үйлдвэрлэлээ өргөтгөжээ.“Цагаан алт” хөтөлбөрийн дүнд “Гоёл кашмер” ХХК хүчин чадлаа 30 хувиар нэмжээ“Гоёл кашмер” ХХК 2005 оноос ноос, ноолууран сүлжмэл, оёмол, нэхмэл, ширмэл бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж эхэлсэн.  Хоногт 500-1,000 бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх хүчин чадалтай.200 гаруй ажилтантай. 10 салбар дэлгүүртэй, 20 гаруй улсад бүтээгдэхүүнээ экспортолдог. “Цагаан алт” хөтөлбөрийн хүрээнд 24 тэрбум төгрөгийн эргэлтийн болон хөрөнгө оруулалтын зээл авч хүчин чадлаа өргөтгөсөн байна.Тухайлбал 2024 онд 26.8 тн түүхий эд бэлтгэсэн бол энэ онд 81.5 тн-ыг бэлтгэжээ. Мөн хугацаанд тоног төхөөрөмжийн хүчин чадал, үйлдвэрлэлийн хэмжээ, экспортын борлуулалтын орлого тус бүр 30 хувиар, ажлын байр 25 хувиар нэмэгджээ. “Гоёл кашмер” ХХК үндсэн үйлдвэрлэлээс гадна хүнсний хаягдлаар хөрсний Компост бордоо гаргаж авсан бөгөөд нэг тн бордоо 3,000 тн нүүрс хүчлийн хий бууруулдаг юм байна.“Цагаан алт” үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд төр, засгаас бодлогын болон санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж байгаад аж ахуйн нэгжүүдийн удирдлагууд талархаж, хөтөлбөрийг цаашид тууштай үргэлжлүүлэх, ялангуяа аль болох олон ээрэх үйлдвэр барих нь зүйтэй гэдгийг хэлж байлаа.Ингэснээр ноос, ноолуурыг гэхэд л дотооддоо бүрэн боловсруулж, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх суурь бэхэжнэ. Мөн экспортын болон валютын хэмжээ өсөж, малчид, түүхий эд нийлүүлэгчдийн орлого нэмэгдэн, монгол ноолуурын үнэ цэн дэлхийд улам баталгаажна гэж үзэж байна.Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх малчид, нийлүүлэгчид, бусадтайгаа хамтран ажиллахын зэрэгцээ олон арван ажлын байр бий болгон, нэмүү өртөг шингэсэн  бүтээгдэхүүнээ дотоод, гадаадын зах зээлд нийлүүлж, татвараа төлж байгаа аж ахуйн нэгж, баялаг бүтээгчдэд талархал илэрхийллээ.“Цагаан алт” хөтөлбөрийн дүнд 6,000 тн ноолуур бэлтгэсэн нь анх удаа түүхий эдийн 70 орчим хувийг өөрсдөө бэлтгэсэн гэсэн үг юм.2025 оны 12 дугаар сарын 15-ны байдлаар ноос, ноолуур, арьс, шир боловсруулах үйлдвэрлэлийн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх, үйл ажиллагааг нь дэмжих зорилгоор аж ахуйн нэгжүүдэд 493 тэрбум төгрөгийн эргэлтийн болон хөрөнгө оруулалтын зээл олгоод байна. Үүний үр дүнд ээрэхийн хүчин чадал гэхэд л 400 тн-оор нэмэгдэж 2,000 гаруй тн болсон бол сүлжих хүчин чадал 200,000 ширхэгээр нэмэгджээ.Манай улс 2023 онд 440 сая ам.долларын үнэ бүхий ноолуур, ноолууран бүтээгдэхүүн экспортолсон. “Цагаан алт” хөтөлбөрийн дүнд самнасан ноолуурын экспорт тав дахин нэмэгдээд байна.“Цагаан алт” хөтөлбөр 2024-2028 онд хэрэгжинэ.Хөтөлбөрийн дүнд ноолуурын бүрэн боловсруулалтын түвшнийг одоогийн 20 хувиас 40 хүртэл хувь, үйлдвэрлэлийг 1,5 их наяд төгрөгөөс 2,3 их наяд төгрөг, экспортыг 398 сая ам.доллароос 690 сая ам.доллар, шинээр гурван мянга гаруй ажлын байр бий болох юм.            Мөн:Ноосны боловсруулалтын түвшнийг одоогийн 25 хувиас 55 хүртэл хувь, үйлдвэрлэлийг 240 тэрбум төгрөгөөс 670 тэрбум төгрөг, экспортыг 52 сая ам.доллароос 119 сая ам.доллар, шинээр 2,200 орчим ажлын байр,Арьс, ширний боловсруулалтын түвшнийг одоогийн 30 хувиас 50 хүртэл хувь, борлуулалтыг 57,8 тэрбум төгрөгөөс 900 тэрбум төгрөг, экспортыг 9,6 сая ам.доллароос 22 сая ам.доллар, шинээр 3,000 гаруй ажлын байр, нийт 8,000 гаруй ажлын байр бий болно.Үүний зэрэгцээ мал аж ахуйн гаралтай түүхий эдийн экспортын хэмжээ хоёр дахин нэмэгдэж, 800 орчим сая ам.долларт хүрэх юм.

Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын өмнөх /2025.12.01/ шуурхай зөвлөгөөний үеэр хотын дарга Х.Нямбаатар инженер хангамжийн байгууллагуудад иргэдийг ус, дулаан, цахилгаан эрчим хүчээр найдвартай хангаж, тасалдуулахгүй байхад онцгой анхаарч бэлэн байдлыг хангаж, хяналт тавин ажиллахыг үүрэг өгсөн. Энэ хүрээнд цахилгаан эрчим хүчээр найдвартай хангахаар инженер хангамжийн байгууллагуудын 494 ажилтан, 17 механизм, шуурхай үйлчилгээний 6 машин, засварын бригадын 30 машин, лабораторийн 4 машинтайгаар бэлэн байдалд ажиллаж байна. Харин шөнийн бэлэн байдлын хувьд 121 ажилтан, гэрийн жижүүрийн 44 ажилтан, 6 механизм, шуурхай үйлчилгээний 8 машин, засварын бригадын 10 машинтайгаар ажиллаж байна.Мөн орон сууц, сургууль, цэцэрлэг, эмнэлэг, аж ахуй нэгж байгууллагуудын 14400 гаруй барилгыг дулааны эрчим хүчээр хэвийн найдвартай, тасралтгүй ханган ажиллаж байна.

Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөний үеэр “Сэлбэ 20 минутын хот”-ын бүтээн байгуулалтын ажлын явцын талаар мэдээлэл өгөв. “Сэлбэ 20 минутын хот” төслийн хүрээнд нийт 113 блок орон сууц барихаас 82 блокийн суурийн ажлыг хийгээд байна. “Сэлбэ 20 минутын хот”-ын эхний ээлжийн 3700 айлын орон сууцыг 2027 оны III улиралд ашиглалтад оруулахаар бүтээн байгуулалтын ажил төлөвлөгөөний дагуу үргэлжилж байна.Энэ талаар “Сэлбэ хорин минутын хот корпорац” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал У.Баатар “Нийт бүтээн байгуулалтын явц төлөвлөгөөний дагуу 20 хувьтай үргэлжилж байна. 2026 онд 65 хувьд хүргэнэ. Ингэснээр эхний ээлжийн орон сууцуудыг 2027 оны III улиралд ашиглалтад оруулна. Сэлбэ хотын орон сууцны дундаж хэмжээг 61 м.кв байхаар төлөвлөсөн. Мөн 20 минутын хугацаанд алхах, дугуйгаар явах, нийтийн тээврээр зорчиход зайлшгүй шаардлагатай үйлчилгээ, тохижилт, үйл ажиллагаа, явуулах боломжтой 20 минутын хотын орчныг Сэлбэ хотод бүрдүүлнэ. 2025 онд нийт 113 блок барилгаас 82 барилгын суурийн ажил хийгдээд байна.  Үүнээс газар чөлөөлөгдөөгүйн улмаас 17 блок барилгын суурийн ажил эхлээгүй байгаа" гэв.Сэлбэ хотод явган хүний 42.5 км зам, 9.5 км авто зам, 19.6 км дугуйн зам барина. Мөн 3780 хүүхдийн 3 сургууль, 1200 хүүхдийн 5 цэцэрлэг барих юм. 

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар өчигдөр /2025.12.13/ Сүхбаатар дүүргийн 10-р хороо, 100 айл орчмын нийтийн байрыг дахин төлөвлөх ажлын явцтай танилцлаа. Уг нийтийн байр нь 1947 онд ашиглалтад орж байсан бөгөөд 2022 оноос дахин төлөвлөх төсөлд хамрагджээ. "Мөнх арвин булаг" ХХК сонгон шалгаруулалтад тэнцэж, 100 хувь өөрийн хөрөнгө оруулалтаар төслийн гүйцэтгэлийг хариуцаж байна. Төслийн хүрээнд гурван жилийн хугацаанд 800 айлын орон сууцны 7 барилга, таван давхар үйлчилгээний төв, автомашины зургаан давхар зогсоол бүхий хороолол барих юм. Өнөөдрийн байдлаар орон сууцны гурван барилгыг ашиглалтад оруулж, зуу гаруй айл өрх байрны түлхүүрээ гардан авчээ. Үлдсэн айлуудыг ирэх оны эхний улиралд багтаан орон сууцанд нь оруулахаар төлөвлөжээ. Нийтийн цагаан байранд 360 өрх амьдарч байсан бөгөөд инженерийн шугам сүлжээнд холбогдоогүй, хэрэглээний усаа зөөврөөр хангадаг, хана тааз нь нурах дөхсөн зэрэг хүндхэн нөхцөл байдалтай байжээ. Тийм учраас дахин төлөвлөлтийн төсөл хэрэгжүүлэхээр сонгон шалгаруулалт зарласан ч 22 удаа амжилт олоогүй юм байна. Шалтгаан нь дэд бүтэц шийдэгдээгүй, ажил гүйцэтгэх нөхцөл хүнд зэргээс болж компаниудын сонирхолыг татдаггүй байжээ. 2020 онд нийслэлийн төсвийн 6.8 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар дэд бүтцийн санхүүжилтийг нь шийдвэрлэсэн байна. Харин 2022 онд Ерөнхий сайд Г.Занданшатар УИХ-ын дарга байхдаа нийтийн байрны оршин суугчдын хүсэлтээр албаны хүмүүсийн хамтаар газар дээр нь ажиллаж, нөхцөл байдалтай танилцсанаар төсөл эрчимжихэд түлхэц өгсөн байна. Төсөл амжилттай хэрэгжихэд оршин суугчдын оролцоо, идэвх өндөр байсан нь тодорхой хэмжээгээр нөлөөлжээ. Оршин суугчид төрийн бус байгууллага байгуулж, төслийн хэрэгжилтэд хяналт тавьж ажилласан байна.