mmnews.mn | 2025-06-01

ТАНИН МЭДЭХҮЙ

ТАНИН МЭДЭХҮЙ
60 наснаас хойш баримтлах зарчим
Хуримтлуулсан мөнгөө ашиглах цаг болжээ. Чиний авах гэж гаргасан золиосыг ямар ч ойлголтгүй байж болох хүмүүст битгий хадгал. Чиний хөдөлмөрлөж олсон хөрөнгийн төлөө санаархах ойрын хүмүүсээс өөр аюултай зүйл үгүйг сана.Үр хүүхэд, ач зээ нарынхаа санхүүгийн байдалд санаа зовохоо больж, мөнгөө өөртөө зарцуул. Чи тэднийг олон жил асарч, чадах зүйлээ тэдэнд зааж өгсөн. Чи тэдэнд боловсрол, хоол, орогнох байр, дэмжлэг өгсөн. Одоо өөрийнхөө мөнгийг олохын тулд хариуцлага нь тэднийх болсон.Бие махбодийн их зүтгэлгүйгээр эрүүл саруул байгаарай. Дунд зэргийн дасгал хий (өдөр бүр алхах), хоол сайн ид, нойроо авч байгаарай. Өвдөх амархан, эрүүл байхад хэцүү болдог. Тиймээс өөрийгөө зөв галбиртай байлгаж, эрүүл мэндийн болон биеийн хэрэгцээгээ ухамсарлах хэрэгтэй. Эмчтэйгээ байнга холбоотой бай, бие тавгүй үедээ ч шинжилгээ өгч бай. Жижиг зүйлээс болж битгий стресст. Чи амьдралдаа маш их зүйлийг даван туулсан. Чамд сайхан дурсамж бас муу нь байгаа ч гол нь одоо цаг. Өнгөрснийг чирж, ирээдүйг айлгахыг бүү зөвшөөр. Одоо сайхан байна. Жижиг асуудлууд удахгүй мартагдана.Нас харгалзахгүйгээр үргэлж хайрыг амьд байлга. Ханиа хайрла, амьдралыг хайрла, гэр бүлээ хайрла, хөршөө хайрла, санаж яв.Бардам бай, гаднаа ч дотроо ч. Үсчин рүүгээ яв, хумсаа янзлуул, арьсны эмч, шүдний эмч дээр оч, үнэртэй ус, тосоо сайн нөөцөл. Гаднаа сайн олигтой байхад, бахархалтай, хүчтэй мэдрэмж төрүүлдэг.Өөрийн насны загварын чиг хандлагыг бүү алд, харин өөрийн хэв маягийн мэдрэмжийг хадгал. Энэ бол чиний хэн болохын нэг хэсэг.ҮРГЭЛЖ шинэ мэдээтэй байгаарай. Сониноо унш, мэдээгээ үз. Цахимаар ороод хүмүүсийн юу ярьж байгааг уншаарай. Та идэвхтэй имэйл хаягтай байж, нийгмийн сүлжээг ашигла.Залуу үе болон тэдний үзэл бодлыг хүндэл. Тэд чамтай ижил санаагүй байж болно, гэхдээ тэд ирээдүй бөгөөд дэлхийг өөрсдийн зүгт авч явах болно. Шүүмжлэл биш зөвлөгөө өгч, өчигдрийн мэргэн ухаан өнөөдөр ч хэрэгждэг гэдгийг сануулахыг хичээ.Зарим хүмүүс алтан жилээ тэвэрдэг бол зарим нь гашуун болж, амиа алддаг. Амьдрал хэтэрхий богинохон өдөр хоногуудаа хожим харамсахгүйгээр үр. Эерэг, цоглог хүмүүстэй цагаа өнгөрөө. Сөрөг хүмүүстэй цагийг өнгөрөөх, хажууд нь байхад илүү хөгшин, илүү хэцүү мэдрэмж төрүүлнэ.Үр хүүхэд, ач зээтэйгээ амьдрах уруу татлаганд бүү бууж өг (хэрэв танд санхүүгийн сонголт байгаа бол тэр). Мэдээж хэрэг, гэр бүлээр хүрээлүүлэх нь сайхан сонсогдож байна, гэхдээ хүн бүрт хувийн орон зай хэрэгтэй. Тэдэнд тэднийх хэрэгтэй харин чамд чинийх хэрэгтэй. Тэгсэн ч гэсэн, чамд үнэхээр тусламж хэрэгтэй гэж бодож эсвэл өөрийнхөөрөө амьдрахыг хүсэхгүй байгаа бол яая гэхэв.Хоббигоо бүү хая. Байхгүй бол шинийг хий. Аялаад, ууланд алхаад, хоол хийгээд, уншаад, бүжиглээд байж болно. Та муур эсвэл нохой үрчилж авч, гал тогооны цэцэрлэг ургуулж, хөзөр, даам, шатар, домино, гольф тоглож болно.Яваад үзээрэй. Гэрээсээ гар, ойрд уулзаагүй шинэ болон хуучны найзуудтайгаа уулз. Чухал зүйл бол үе үе гэрээсээ гарах. Музей үз, цэцэрлэгт хүрээлэнгээр яв. Эелдэг өнгөөр ярьж, үнэхээр шаардлагагүй бол хэтэрхий их гомдоллохгүй, шүүмжлэхгүй байхыг хичээ. Нөхцөл байдлыг байгаагаар нь хүлээж авахыг хичээ.Өвдөлт болон тавгүй байдал хөгшрөхөд хамт байдаг. Тэдэнтэй зууралдахгүй байхыг хичээ, харин тэднийг амьдралын нэг хэсэг гэж хүлээн зөвшөөр.Хэн нэгэнд гомдсон бол уучил. Хэн нэгнийг гомдоосон бол уучлалт гуй. Гомдлоо чирээд хэрэггүй. Энэ зөвхөн чамайг гунигтай бас гашуун болгоход л үйлчилнэ. Хэний зөв байсан нь хамаагүй. Инээ. Санаа зовнилоо хаяж инээ, чи азтай хүмүүсийн нэг гэдгийг сана. Чи урт удаан амьдралтай байж чадсан. Олон хүн энэ насандаа очоогүй, бүтэн амьдралыг мэдэрч чадаагүй.Энэ л үед амар тайван амьдралыг эдлээрэй. Санаа бүү зов, жаргалтай бай.
2024/05/27
601
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Ирэх сард баруун аймгуудын нутгаар хур бороо багатай, дулаахан байх төлөвтэй
Ирэх зургаадугаар сард баруун аймгуудын нутгаар хур тунадас багатай, дулаахан байх төлөвтэй байгаа боловч төвийн аймгуудын нутгийн зүүн, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр хур тунадас ахиу орох төлөвтэй байгаатай холбоотой гэнэтийн ус ихтэй аадар борооны давтагдал өндөр байх магадлалтай тул дээрх бүс нутагт үер усны аюулаас сэрэмжтэй байж, тухайн үеийн нарийвчилсан урьдчилсан мэдээг цаг тухай бүрт нь авч ашиглахыг зөвлөж байна. Баруун аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур Баян–Өлгий, Увс, Ховд, Говь-Алтайн нутаг, Завханы баруун, Баянхонгорын өмнөд хэсгээр олон жилийн дунджаас дулаан, хур тунадас Говь-Алтай, Баянхонгорын өмнөд хэсгээр дунджаас бага, бусад нутгаар дунджийн орчим байх төлөвтэй байна. Агаарын температур нэгдүгээр арав хоногийн эхэн, гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр олон жилийн дунджаас 1-3°С-аар сэрүүн байх бол нэгдүгээр арав хоногийн сүүл, хоёрдугаар арав хоногийн ихэнх хугацаанд болон гуравдугаар арав хоногийн эхэн болон дунд үеүдэд олон жилийн дунджаас 1-4°С-аар дулаан байх төлөвтэй байна. Хоёрдугаар арав хоногийн дунд, гуравдугаар арав хоногийн зарим үеүдэд ихэнх нутгаар бороо, зарим газраар дуу цахилгаантай түр зуурын бороо орж, салхи борооны өмнө түр зуур ширүүсч болзошгүй байна.Төвийн аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур Өвөрхангайн өмнөд хэсгээр олон жилийн дунджаас дулаан, бусад нутгаар дунджийн орчим байна. Хур тунадас Өвөрхангайн өмнөд хэсгээр олон жилийн дунджаас бага, Сэлэнгийн зүүн, Төвийн зүүн хойд хэсгээр олон жилийн дунджаас ахиу, бусад нутгаар дунджийн орчим байх төлөвтэй байна. Агаарын температур нэгдүгээр арав хоногийн эхэн, гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр олон жилийн дунджаас 1-3°С-аар сэрүүн байх бол хоёрдугаар арав хоногийн ихэнх хугацаанд болон гуравдугаар арав хоногийн эхэн үеүдэд олон жилийн дунджаас 1-3°С-аар дулаан байх төлөвтэй байна.Нэгдүгээр арав хоногийн эхэн, гуравдугаар арав хоногийн дунд болон сүүл үеүдэд ихэнх нутгаар бороо, зарим газраар дуу цахилгаантай түр зуурын бороо орж, салхи борооны өмнө түр зуур ширүүсч болзошгүй байна.Зүүн аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур нийт нутгаар олон жилийн дунджийн орчим байна, хур тунадас Хэнтий, Дорнодын нутаг, Сүхбаатарын хойд хэсгээр олон жилийн дунджаас ахиу, бусад нутгаар дунджийн орчим орох төлөвтэй байна. Агаарын температур нэгдүгээр арав хоногийн ихэнх хугацаанд болон, гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр олон жилийн дунджаас 1-3°С-аар хүйтэн байх бол хоёрдугаар арав хоногийн ихэнх үе, гуравдугаар арав хоногийн дунд үеүдэд олон жилийн дунджаас 1-4°С-аар дулаан байх төлөвтэй байна. Нэгдүгээр арав хоногийн дунд, гуравдугаар арав хоногийн дунд болон сүүлчээр ихэнх нутгаар бороо, зарим газраар дуу цахилгаантай түр зуурын бороо орж, салхи борооны өмнө түр зуур ширүүсч болзошгүй байна.Говийн аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур Өмнөговийн нутаг, Дундговь, Дорноговийн өмнөд хэсгээр олон жилийн дунджаас дулаан, бусад нутгаар дунджийн орчим, хур тунадас Өмнөговийн нутаг, Дорноговийн баруун өмнөд хэсгээр олон жилийн дунджаас бага, бусад нутгаар дунджийн орчим орох төлөвтэй байна. Агаарын температур нэгдүгээр арав хоногийн эхээр нутгийн хойд хэсгээр, гуравдугаар арав хоногийн сүүлээр ихэнх нутгаар олон жилийн дунджаас 1-3°С-аар сэрүүн байх бол нэгдүгээр арав хоногийн сүүл, хоёр болон гуравдугаар арав хоногийн эхээр олон жилийн дунджаас 1-4°С-аар дулаан байх төлөвтэй байна. Хоёрдугаар арав хоногийн дунд болон сүүл, гуравдугаар арав хоногийн зарим үеүдэд бороо, зарим газраар дуу цахилгаантай түр зуурын бороо орж, салхи борооны өмнө түр зуур ширүүсч болзошгүй байна.Эх сурвалж: УЦУОШГ
2024/05/27
514
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал сайн нөхөдтэй учирна
Аргын тооллын: 2024-05-27, Даваа гараг.  Билгийн тооллын 19, Сумъяа гараг, Зуны тэргүүн шарагчин могой сарын 7 улаан мэнгэтэй, идрийн барилдлагатай, хуран үйлдэхүйн шүтэн барилдлагатай, огторгуй суудалтай, элдэв тэнгэртэн одтой, цагаагчин туулай өдөр. -Өдрийн наран мандах/ жаргах цаг: 05.01-20.38-Өдрийн сайн цаг: хулгана(23.40-01.40), бар(01.40-03.40), туулай(05.40-07.40), морь(11.40-13.40), хонь(13.40-15.40), тахиа(17.40-19.40) болой -Хол газар яваар одогсод зүүн хойш мөрөө гаргавал зохистой. -Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал сайн нөхөдтэй учрах хэмээх сайн.-Тухайн өдөр хонь, гахай жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг. Эл өдөр эе, эвээ ололцох, хамтын хөдөлмөр эхлэх, гэрээ хэлцэл байгуулах, найр хурим хийх, бэр гуйх, инж өгөх, авах, үнэт эрдэнийн зүйл авах, гарагийг тахих, мал аж ахуйн үйл, удирдлагын суудалд суух, огторгуйн үүдийг боох, их хүмүүнтэй уулзахад сайн. Газар хагалах, ус булгийн эх малтах, улаа гаргах, хиншүү хярвас гаргах, балгадын суурь тавих, нохой худалдан авахад муу.
2024/05/27
582
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Жуулчдыг татах гол зүйл бол Чингис хааны түүх, нүүдэлчин өв соёл буюу түүхэн аялал жуулчлал
Аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх Үндэсний хорооны 2024 оны гуравдугаар хуралдаан Хэнтий аймгийн Биндэр сум дахь Их хуралдай цогцолборт боллоо. Хуралдааныг тус хорооны дарга, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ удирдан явууллаа.Тэрбээр Монголын Эзэнт гүрнийг байгуулсан анхны Их хуралдай болсон энэхүү түүхэн газар бол даян дэлхийг хоёр зууны турш засаглаж, хүн төрөлхтний соёл иргэншлийг тодорхойлж байсан бидний өвөг дээдсийн гайхамшигт түүхийн эхлэл цэг, Их Монгол Улсын гал голомт юм. Их эзэн Чингис хааны “Пакс Монголика” буюу Монголын их амар амгаланг даян дэлхийд тогтоосон түүх эндээс  эхэлсэн” хэмээгээд үндэсний хорооны хуралдаан түүхэн газарт болж байгаад бэлгэшээж буйгаа илэрхийллээ. 1206 оны улаан барс жил Онон мөрний эхэнд Тэмүжинд Чингис хаан цол өргөж, эсгий туургатнуудыг нэгтгэж, Их Монгол Улсыг даяар олноо зарлан тунхагласан түүхтэй.Манай улс GoMongolia буюу Өөдөө тэмүүлэх Монгол үндэсний брэндийг олон улсад танилцуулж, өнгөрсөн жил 1.3 тэрбум ам.долларын орлого олсон. Цаашид амжилтаа илүү ахиулах учиртай. Түүх соёлоо дээдэлж, бататган бэхжүүлсэн улс үндэстэн илүү удаан оршин тогтнодог. Түүхийн дархлаа улс орны тусгаар тогтнолд нэн чухал гэдгийг Ерөнхий сайд тэмдэглэлээ.Хуралдаанаар Хэнтий, Дорнод, Сүхбаатар аймгийн нутгийг Түүхэн аялал жуулчлалын бүс болгон хөгжүүлэх төлөвлөгөө, Их хуралдай цогцолборын менежмент, тогтвортой байдлыг хангах төсөлтэй танилцаж, эрдэмтэн судлаачдын саналыг сонсон хэлэлцлээ. Монгол Улсын ардын багш С.Дулам, академич С.Чулуун нар “Монголын Их орд өргөөний түүх, соёл, шинжлэх ухааны ач холбогдол,  “Чингис хаан ба монголчуудын үнэт зүйл” сэдвээр илтгэл тавьж, Аялал жуулчлалын мэргэжлийн холбооны Удирдах зөвлөлийн дарга Б.Золбадрал Түүхэн аялал жуулчлалын бүсийг хөгжүүлэх төлөвлөгөөг танилцуулав. Монгол Улсын баялаг түүх, Их Эзэн Чингис хааны үнэт өв, нүүдэлчин соёлын онцлогт тулгуурлан дэлхийд танигдсан аялал жуулчлалын бүс бий болгоно гэж үзэж байна. Зүүн бүсийн гурван аймаг дархан цаазат газар, байгалийн цогцолбор газрууд олонтой түүх, соёл, байгаль, ан амьтны хосолмол аялал жуулчлал, түүхийн дурсгалт газрын бүтээн байгуулалтууд хийгдсэн зэрэг давуу талтай. Иймд Монгол Улсын түүхэн үеүдийг харуулсан сэдэвчилсэн парк байгуулахад олон улсын компаниудтай хамтран ажиллах, хил орчмын аялал жуулчлалд зориулсан үндэсний соёл, наадам сурталчлах үйл ажиллагааг хөгжүүлэх, түүхэн маршрутаар явган, морин, морин тэрэг, тэмээ, сарлаг, автомашин хосолсон аялал жуулчлалын үйлчилгээ үзүүлэх боломжтойг танилцууллаа. Авто зам, эрчим хүчний дэд бүтэц хангалттай биш, аялал жуулчлалын үйлчилгээний салбарын хөгжил сул, жуулчид зорин очиход хүндрэлтэй, шууд нислэггүй зэрэг асуудалд анхаарал хандуулах шаардлагатайг хэллээ.Аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх үндэсний хорооны дарга, Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Их хуралдай цогцолборыг Чингис хааны музейн  харьяанд  байх нь зүйтэй гэж үзээд Засгийн газрын ирэх долоо хоногийн хуралдаанд танилцуулан хэлэлцүүлэхийг үүрэг болголоо.Их хуралдай цогцолбор нь гадаад, дотоодын жуулчдад Их эзэн Чингис хааны түүх, соёлыг сурталчилж, таниулахаас гадна Цонжин болдог, Хар зүрхний хөх нуур, Бурхан халдун, Хэрлэнгийн хөдөө арал, Балданбэрээвэн хийд, Рашаан хад, Өглөгчийн хэрэм, Дуурилаг нарс, Монгол хатдын өргөө, Дэлүүн болдог, Чингис хааны гэрэлт хөшөө хүртэлх түүхэн аялал жуулчлалын дурсгалт газруудын холбоос болсон чухал маршрут дээр оршиж байгаагаараа онцлогтой.  Уг цогцолборт Чингис хааны байгуулсан төрийн сүлд шүтээн болох есөн хөлт Цагаан туг, Их хааны ургийн наран тамга, Гүег хааны тамганы дардас Их Хуралдай хуралдах үеийн хаад, язгууртнуудын ордонд байрлан суух дэг ёсыг харуулсан зохиомж бүхий исэр сандал, туг хиур, хүндэтгэлийн орон зайг бий болгосон төдийгүй хаалга бүрийн дотор Монголын нууц товчоон, Шар тууж, Асрагч нэртийн түүх зэрэг түүхэн тулгар сурвалжийн ишлэлийг монгол бичгээр бичжээ. Мөн байгууламжид нэг ч хадаас ороогүй, углуургадаж босгожээ.
2024/05/25
496
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй
Аргын тооллын: 2024-05-25, Бямба гараг.Билгийн тооллын 17, Санчир гараг, Зуны тэргүүн шарагчин могой сарын 9 улаан мэнгэтэй, идрийн барилдлагатай, нэр өнгийн шүтэн барилдлагатай, шороо суудалтай, гар одтой, шарагчин үхэр өдөр. -Өдрийн наран мандах/ жаргах цаг: 05.02-20.36-Өдрийн сайн цаг: бар(03.40-05.40), туулай(05.40-07.40), могой(09.40-11.40), бич(15.40-17.40), нохой(19.40-21.40), гахай(21.40-23.40) болой.-Хол газар яваар одогсод баруун зүгт мөрөө гаргавал зохистой. -Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй. Өнгө зүс доройтно.-Тухайн өдөр тахиа, могой жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба гахай, хулгана жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. -Эл өдөр эе, эвээ ололцох, хамтын хөдөлмөр эхлэх, гэрээ хэлцэл байгуулах, найр хурим хийх, бэр гуйх, инж өгөх, авах, үнэт эрдэнийн зүйл авах, хишиг даллага дуудуулах, насан бүтээл хийлгэх, мал арилжих, буг дарах, газрын ам бооход сайн. Эрдэнийг гадагш өгөх, байшингийн суурь тавих, угаал үйлдэхэд муу.
2024/05/25
1394
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Өнөөдөр мандах тэргэл сарны энерги ордуудад хэрхэн нөлөөлөх вэ
2024 оны 5 сарын 23- нд мандах тэргэл сарны энерги ордуудад хэрхэн нөлөөлөх талаар товч мэдээлэл хүргэж байна.5 сарын 23-нд Хилэнц ордны  хамгийн тод од болох Антаресийн тод одтой зэрэгцэн  байрлах үзэсгэлэнт   тэргэл сар маань Нумын ордонд 02 градуст гарах гэж байна.Хэрэв та Антаресийн тод одтой хамт олж  харахыг хүсвэл  тэргэл сарны зүүн доод хэсэгт байрлах тод улаан өнгөтэй аварга том одыг харах болно.Та үүнийг  тусгай дуранэсвэл сайн чанарын ердийндурангаар  ч олж харж чадна.Энэхүү бүтэн сар маань галын тэмдэг болох Нумын ордонд байрлаж, Нар маань Ихрийн ордонд байрлан таарч байгаа нь биднийг амьдралынхаа хэтийн төлөвийг өргөжүүлэхэд урамшуулж байна.Таны орд энэхүү бүтэн сарны энергийг хэрхэн хүлээж авах талаар толилуулъя.Хонины орд (3 сарын 21-4 сарын 19 ) Шинэ адал явдалд бэлдээрэй ,та нарын зарим нь холын зайн аялал, ,олон улсын бизнес болон харилцаандаа анхаарлаа хандуулж магадгүй. Одоо амьдралын хэв маягаа өөрчлөхөөр шийдэхэд таатай үе .Үхрийн орд ( 4 сарын 20-5 сарын 20 )Харилцаагаа дүгнэх цаг, сэтгэл ханамжгүй байгаа бол орхиход тохиромжтой цаг .Ихэр ( 5 сарын 21-6 сарын 20 )Бодит байдал эхэлж байна.Эв нэгдэлтэй биш байгаа харилцаагаа цэгцэлж өөрчлөхөд тохиромжтой.Мэлхий ( 6 сарын 21-7 сарын 22 )Хэрэв та ажил олохоор хайж байгаа бол өргөдлөө өгөөрэй, тохиромжтой мөч байна .Арслангийн орд ( 7 сарын 23 -8 сарын 22)Романтик харилцаа үүсгэх, болзох үерхэх, хэн нэгэнтэй уулзахад таатай мөч байх болно.Охины орд (8 сарын 23-9 сарын 22)Таны гэр бүлийн амьдралд эсвэл ойр дотно ах дүү, аав ээжийн амьдралд өөрчлөлт гарч болзошгүй .Тогтвортой байдал ,аюулгүй байдлаа чухалчилбал сайн .Жинлүүр (9 сарын 23-10 сарын 22) Тав тухтай бүсээсээ гарахад таатай цаг . Оюуны эрэл хайгуултай бүх ажил дээрээ илүү төвлөрөхөд сайн цаг .Хилэнц ( 10 сарын 23-11 сарын 21)Санхүүгээ сайтар тооцож ажиглаарай .Нум ( 11 сарын 22-12 сарын 21 ) Эрх мэдэл таны гарт ирэх болно .Энэ бүтэн сар дээр хувийн болон мэргэжлийн чухал зорилго дээрээ илүү төвлөрч төлөвлөгөө зорилгоо тавихад нэн таатай байна.Матар ( 12сарын 22-1/19)Танд амралт хэрэгтэй .Одоо ямар нэгэн зүйлийг бүтээх гэж хүчээр өөрийгөө түлхэх нь таныг илүү ихээр ядраана.Хэсэг зуур ч гэсэн амраад бясалгал хийж өөрийгөө эдгээх тал дээр энэ энергийг ашиглаарай.Бумба ( 1 сарын 20-2 сарын 18 )Жаахан ч гэсэн өөртөө хөгжилдөх, тархиа амраах цаг гаргаарай .Загас ( 2 сарын 19-3 сарын 20 )Таны мэргэжлийн амьдрал дээшилж байна.Та хийсэн зүйлийнхээ төлөө магтаал ,амжилт хүлээн авч зарим зүйлд хүлээн зөвшөөрөгдөж  магадгүй.Бүтэн сарны энергид талархаж ,өөрөөрөө бахархаж болно.Энэхүү зөөлөн дулаан энергитэй бүтэн сартай өдрүүдэд танд хамгийн сайн сайхныг хүсье .Via Зурхайн ертөнц
2024/05/23
9030
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал жаргал ирнэ
Аргын тооллын: 2024-05-21, Мягмар гараг.  Билгийн тооллын 13, Ангараг гараг, Зуны тэргүүн шарагчин могой сарын 4 ногоон мэнгэтэй, хүчин төгсөхийн барилдлагатай, сэрэхүйн шүтэн барилдлагатай, уул суудалтай, салхины эх одтой, хөхөгчин тахиа өдөр.-Өдрийн наран мандах/ жаргах цаг: 05.06-20.31-Өдрийн сайн цаг: хулгана(23.40-01.40), бар(01.40-03.40), туулай(05.40-07.40), морь(11.40-13.40), хонь(13.40-15.40), тахиа(17.40-19.40) болой. -Хол газар яваар одогсод баруун хойш мөрөө гаргавал зохистой. -Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал жаргал ирнэ.-Тухайн өдөр үхэр, могой жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бич, тахиа жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. -Эл өдөр буян номын үйлийг эхлэх, дээдсээс халамж хүсэх, лам хувраг болох, багш шавьд барилдах, номын абшиг авах, шинэ гэр ба байр авах, лусыг тахих, хагалгаа хийлгэх, гэр бүрэхэд сайн. Мод суулгах, нарийн зөвлөгөөн хийх, сэтгэлд сэвтэй газар очиход муу.
2024/05/21
641
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
УЛ МӨРГҮЙЧҮҮД /цуврал нийтлэл/
Чагдгаагийн Батцэцэг гэх бүсгүйн УЛ МӨРГҮЙЧҮҮД цуврал нийтлэлийг хүргэж байна..................................Монголчууд бол УЛ МӨРГҮЙЧҮҮД.  Бид байгаа байхгүй нь мэдэгдэхгүй, байршил нь тодорхойгүй, баримт нотолгоогүй амьдарч ирсэн БИЕТ БУС үндэстэн.Эртний хаадууд бидэнд орд харш байтугай онгон шарилаа ч үлдээгээгүй. Монголын тал нутагт хүн төрөлтөн сая шахам жил амьдрахдаа хэзээ ч, хэн ч амьдарч байгаагүй мэт эзгүй хээр тал, эгэлгүй онгон байгалийг л өвлөж ирсэн.Монгол нүүдэлчид ертөнцийн анхны бас сүүлчийн хүн шиг амьдралтай, хаан шиг, бас боол шиг ааштай. Маргааш үхэх мэт хээгүй, магад мөнх наслах мэт хэрсүү хүмүүс. Монголчуудад тулах цэг гэж үгүй. Учир нь тэд газар тулж биш тэнгэр чангааж босдог. Монголчууд цаг хугацаанд биш цаг агаарт захирагддаг. Тэд баялагийг хөөж биш тууж эдэлдэг.Өтлөх тусам тэд унь, ханаа цөөлж, уух идэхээ танаж, оршихуйгаа цэгцлээд оддог. Учруулсан хохирлоо амьддаа барагдуулж, ул мөрөө алгуурхан баллаад, ууршин оддог нь монголчуудын ондоошил.Монголын ирээдүй өнгөрсөнд, хөдөөгийн хөгжил эс хөгжихүйд бий. Бидний орших, эс оршихын нууц нь магад хонины бэлчээрт холхиж яваа жирийн монгол чавганцын чамархай тушаа байж мэднэ...................................Ул Мөргүйчүүд - 2Ул мөргүйчүүдийн тухай олж мэдсэн даруй би хэмжээлшгүй тайтгарал, эрх чөлөөг мэдрэв. Орооцолдож ээдэрсэн олон асуултын хариулт нэгэн зэрэг олдсон мэт, овоорсон дарамт ачаа ор мөргүй алга болсон мэт санагдав.Үр хүүхэддээ ахиухан хөрөнгө үлдээх, үлдсэн амьдралдаа амжиж эд хураах, эх орноо эцэст нь тултал хөгжүүлэх, энэ дэлхийд цоо шинийг санаачлах, удам нэрээ мөнхлөх, ул мөрөө үлдээх - энэ бүхэн миний хүсэл үү, эсвэл бусдын хүлээлт үү гэж бодох болов.Биет зүйл нь мөнх бус, биет бус нь мөнх гэдгийг, үнэ өртөгтэй нь биш үнэ цэнэтэй нь чухал гэдгийг, илүүрхэж биш ижилсэж жаргадаг гэдгийг мэдэх хүртлээ би эргэлзээ, эмзэглэл, урам хугаралт, ухралт, үнэн мөнөн, үзэн ядалттай бишгүй нүүр тулсан.Ул мөргүйн тухай бодол намайг ирээдүйгээс чөлөөлсөн ч өнгөрснөөс сулалсангүй. Харь гарагийн мэт хачин жигтэй зүйлсээр би биеэ, гэрээ бас дэлхийгээ дүүргэжээ. Хоргодоод үхэж чадамгүй, хойчдоо үлдээвч тоогдомгүй, хог дээр хаяавч барагдамгүй элдэвийн эд агуурс энэ дэлхийд гай болж амьдарсныг минь гарцаагүй гэрчлэх ул мөр ажээ.Жирийн малчны гэрийг би жигтэйхэн тарчиг гэж боддог байв. Арав таван малыг нь аз жаргалын садаа мэт санадаг байв. Аажуу тайван байдлыг нь арчаагүй гэж голохдоо, алгуур холуур занг нь амиа бодсон гэж гоочлохдоо би өөрийгөө Монгол хүн гэж эндүүрч явжээ.Би Монгол хүн биш, би Монголыг хайж яваа хүн...................................Ул Мөргүйчүүд - 3Ул мөргүй амьдрахын утга язгуур нь зайлшгүй хэрэгцээнээс хэтрэхгүй, зохиомол хэрэглээ рүү халихгүй, шунал руу шумбахгүй байхад оршино.Шуналыг бидний олонх нь үслэг хувцас, үнэт эдлэл, үлгэрийн харшаар төсөөлдөг. Гэвч "хүлээн зөвшөөрөгдөх шунал" бол хүн төрөлтнийг хуйхлагч улангассан гал, эцэс төгсгөлгүй, эргэж буцашгүй там юм.Бусдад хүндлэгдэх, хүлээн зөвшөөрөгдөх гэсэн гэнэн хүсэл нь аргагүй хамгаалалт мэт харагдавч аюулт тахал билээ. Үр дагавар нь үйлдвэржилтийн солиорол, инновацын туйлшрал, зохиомол хэрэглээний хамаарал, хялбарчлах өвчин, хурдасгах дон, эдийн засгийн шүтлэг, эрх мэдлийн дайн. Энэ шунал бол эрх чөлөөний дайсан.Ул мөргүйчүүд бол эдийн болоод сэтгэлийн шуналаас төсөөрсөн хүмүүс. Алс хязгаар нь үл харагдах уужим нутагтай атлаа арван алхамаас хэтрэмгүй ахархан зайд гэрээ барьдаг. Ан амьтан нь үл тоологдох баян хангайтай мөртлөө арав тавхан мал харж биеэ зовоож амьдардаг. Алт эрдэнэс нь үл багадах арвин баялагтай хир нь авдартаа ганцхан шинэ дээлтэй Монгол хүн.Ухаангүйдээ биш, ул мөргүй амьдрах гэсэндээ малчин хүн гэрээ аваад нүүдэг, гэзгээ хаялгүй хамдаг, гадас суглахыг газрын буянд тооцдог, ганц чулуу хөдөлгөхийг гай хэмээн цээрлэдэг. Байгалийг эрхшээх нүглийн үйлийн үрийг хорлол, баялагийг эзэмших хүслийн барцад лайг хараал гэдэг.Нүүдэлчин хүн нүүхээ болиод суувал магад орд харшийг хүснэ. Малчин хүн малгүй болж хоосорвол магад газар ухахыг бодно.Монгол хүн байгалдаа ойртохын цагт магад ул мөргүй амьдрахын утга учрыг ойлгоно...................................Ул Мөргүйчүүд - 4Эрт урьдын цагт дорно зүгийн нэгэн бүсгүй Монголыг зорьж ирээд долоон уулыг давж, дов толгодыг туулан аялав. Өөд уруугүй донсолгож, өглөө өдөргүй сэгсчүүлсээр хуучны нэгэн хийд дээр ихэд ядарч иржээ. "Би ердөө энүүхнийг харах гэж энэ хол замыг тууллаа гэж үү" хэмээн өнөөх жуулчин үзсэн зүйлээ чамлан уйлсан гэдэг.Залуу хөтчид энэ явдал зүрх үхэм түүх байв. Үлгэр домгоос хэтрэхгүй, үзүүлэх байхаа олж ядан, урам хугарч, улайж ичиж явахдаа ул мөргүйн тухай би ухаарсансан бол...Долоон уул, дов толгодоо л үзүүлэх байж, донсолгож бас сэгсчдэг замаа л харуулах байж. Уран хийц, утга төгөлдрийг хайж явахын оронд ул мөргүйгээ л гайхуулах байж. Монголын их сүр хүч мод чулууны оройд мандаж биш, морин дэлэн дээр хийсэж явдгийг хэлж өгөөд зам хөндлөн хонио тууж яваа залуу малчныг зааж өгдөг байж.Тотгонд нь толгойгоо цохим, тооноор нь цухуйх шахам хавчиг Монгол гэрээс туурь үлдэхгүй. Дорд мэт ноорхойг өмсөж, дорой мэт газар өвдөглөх Монгол эр бунханд мөнхрөхгүй. Олон хөлийн суурьшлаас алсарч хаягдсан нүүдэлчин хог новшгүй, орчин үеийн нөлөөнөөс алдуурч хоцорсон малчин ул мөргүй.Ул мөргүйчүүдийн амьдрал хотын садандаа гутамшиг ч холын гийчиндээ гайхамшиг.Үргэлжлэл бий...Battsetseg ChagdgaaPhoto by Kai Reuber
2024/05/20
1312
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Сэтгэлийн тусгал /'Цахим эмч' подкаст/
"Сэтгэлийн тусгал" сэдвээр Наро банчэн гэгээнтэнтэй ярилцжээ.
2024/05/20
618
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй
Аргын тооллын: 2024-05-20, Даваа гарагБилгийн тооллын 12, Сумъяа гараг, Зуны тэргүүн шарагчин могой сарын 5 шар мэнгэтэй, үл зохилдохын барилдлагатай, нэр өнгийн шүтэн барилдлагатай, ус суудалтай, тэргүүн дагуул одтой, хөх бич өдөр.-Өдрийн наран мандах/ жаргах цаг: 05.07-20.30-Өдрийн сайн цаг:хулгана(23.40-01.40), үхэр(01.40-03.40), луу(07.40-09.40), могой(09.40-11.40), хонь(13.40-15.40), нохой(19.40-21.40) болой. -Хол газар яваар одогсод зүүн зүгт мөрөө гаргавал зохистой. - Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй. Өвчин эмгэг ирнэ.-Тухайн өдөр хулгана, луу жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. -Эл өдөр хууль цааз гаргах, батлах, хэрэглэх, хулгай дээрмийг номхотгох, гэмтнийг шийтгэх, мал адгуус номхруулах, сүм дуганыг сэргээх, бүжиг наадам хийх, цэцэрлэг байгуулах, хур оруулах, дархны үйлд сайн. Хувцас эсгэх, шинэ хувцас өмсөх, зөвлөгөө хийх, гөлөг тэжээхэд муу.
2024/05/20
1551
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
OpenAI ChatGPT-н шинэ моделио танилцууллаа: GPT-4o.
Нийтэд танилцуулаад удаагүй ч демо бичлэгүүд, хүмүүсийн туршилтуудаас харахад ЦОО ШИНЭ түвшинд гаргасан шинэчлэл болжээ. Чатбот гэхээсээ илүү хүнтэй харилцаж байгаа мэт ажиллаж байна билээ. Сэтгэл хөдлөл, харилцан яриа, хариу өгөх хурд гээд л…GPT-4o-н "o" нь “omni” буюу бүхнийг, бүгдийг гэсэн утгатай бөгөөд аудио, текст, зураг, дүрслэл болон тэдгээрийн хосломол өгөгдөхүүнийг тухайн хугацаанд нь боловсруулан хариу өгөхөөр бүтээгдсэн аж.ШИНЭ ChatGPT ЮУ ХИЙЖ ЧАДАХ ВЭ?Өмнөх модель болох ChatGPT-4 зөвхөн текст өгөгдөлд хариу өгдөг байсан бол GPT-4o текст, зураг, дуу авианы агуулгыг хүлээн авах ойлгох, энэ төрлийн контент бүтээн хариу өгөх боломжтой болжээ.GPT-4o таны дэлгэцийг харж, түүн дээрх мэдээллийг унших, ойлгох, асуултанд хариулж, тэрч байтугай орчуулж чадна гэнэ. Түүнчлэн GPT-4o дуу хоолойгоор хариу өгөх хурд нь нэмэгдснээс гадна Англиас бусад хэл дээр илүү сайн, оновчтой хариу өгдөг болсон гэнэ. Ер нь л энэ шинэчлэлт нь GPT-4o-г хувийн болон мэргэжлийн өдөр тутмын хэрэглээнд илүү ойртуулж, хязгааргүй боломжууд нээж өгсөн гэхэд болохоор болж. Аа тийм бас нэгэн гайхалтай мэдээ нь энэхүү дэвшилтэт AI моделийг ChatGPT-н ҮНЭГҮЙ хувилбарыг ашигладаг хүмүүс ч туршиж үзэж болох юм байна. Яагаад хүн бүр магтаад байгааг тодорхой харуулах жишээнүүдийг доорх демо бичлэгүүдээс үзээрэй! Ангайлгаж байна шүү:Шууд орчуулгаОрчин тойрныг дүрслэхУулзалтын тойм хөтлөх️ Код бичихэд туслахМатематикийн бодлого бодохГадаад үг хэллэг тайлбарлахOpenAI-н энэ удаагийн танилцуулгаас ганц л зүйл хэрэглэгчдийг нь сэтгэл дундуур үлдээсэн бөгөөд энэ нь хүмүүсийн хүлээж байсан шиг ChatGPT хайлтын системтанилцуулсангүй.Mac апп: ChatGPT мөн Mac үйлдлийн систем бүхий төхөөрөмжүүдэд зориулсан өөрийн гэсэн апп гаргасан бөгөөд төлбөр төлдөг бүх хэрэглэгчид нь ашиглах боломжтой гэнэ.Эх сурвалж: Натхауз
2024/05/16
859
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал нас уртасна
Аргын тооллын: 2024-05-16, Пүрэв гарагБилгийн тооллын 8, Бархасбадь гараг, Зуны тэргүүн шарагчин могой сарын 9 улаан мэнгэтэй, хүчин төгсөхийн барилдлагатай, өтлөх үхэхүйн шүтэн барилдлагатай, гал суудалтай, их морь одтой, цагаан луу өдөр.-Өдрийн наран мандах/ жаргах цаг: 05.12-20.25-Өдрийн сайн цаг: бар(03.40-05.40), луу(07.40-09.40), могой(09.40-11.40), бич(15.40-17.40), тахиа(17.40-19.40), гахай(21.40-23.40) болой. -Хол газар яваар одогсод хойшоо мөрөө гаргавал зохистой. -Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал нас уртасна.-Тухайн өдөр хулгана, бич жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба үхэр, луу, хонь, нохой жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. -Эл өдөр буян номын үйлийг эхлэх, дээдсээс халамж хүсэх, лам хувраг болох, багш шавьд барилдах, номын абшиг авах, шинэ гэр ба байр авах, хишиг даллага дуудуулах, насан бүтээл хийлгэх, зэтгэрийг номхотгох, хөгжмийн зэмсэг урлахад сайн. Гүүр тавих, газар ухах, эрдэнийг гадагш өгөхөд муу.
2024/05/16
712
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Архины хордлого гэж юу вэ
Нэг хундага архи уугаад тухайн хүнд илрэх өөрчлөлтийг этилийн спиртийн хордлого хэмээн үздэг. 3 ба түүнээс дээш хундагыг уух, согтууруулах ундааг хэтрүүлэн хэрэглэхэд тухайн хүний биед илрэх өөрчлөлт, зовуурь шаналгааг ШАРТАЛТ хэмээн үзнэ.Монгол хүний бие организмд архийг задалдаг фермент маш бага хэмжээтэй байдгийн улмаас бид архины хордлого ба архины шарталтанд хурдан орж улмаар ДОНТОЛТ үүсэх процесс богино хугацаанд явагддаг байна.Иймээс архинд донтох эмгэгээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд таны биед буй архины хорыг яаралтай цэвэрлэн зайлуулах шаардлагатай байдаг. Үүний тулд хордлого тайлах эмчилгээг (Detoxification) нэн даруй хийлгэж байх нь чухал юм.Архины хордлого нь хөнгөн, дунд, хүнд гэсэн гурван шатлалтай байдаг. Уусан архины хэмжээ, нас, хүйс болон бусад хүчин зүйлсээс хамааран өөр өөр байдаг.Хордлогын хөнгөн зэрэг:-Арьсны улайлт-Хэл яриа ,дуу авианы өөрчлөлт-Зан төлөвийн өөрчлөлт-Хөлрөх-Биеийн тэнцвэр бага зэрэг алдагдах-Дотор муухайрах-Бөөлжих-Толгой эргэх-Нойргүйдэх-ТүгшихХордлогын дунд зэрэг:-Төв мэдрэлийн үйл ажиллагаа саармагжих-Зан төлөв алдагдах (балайрах)-Толгой эргэх-Хараа муудах (бүрэлзэх, сарних)-Бөөлжих-Дотор муухайрах-Толгой өвдөх-Унтаарах-Түгших-СалгалахХордлогын хүнд зэрэг:-Хүүхэн хараа өргөсөх-Амьсгалын замын хүндрэл үүсэх-Төв мэдрэлийн үйл ажиллагаа саатах-Зүрх судасны үйл ажиллагаа алдагдах-Хэм алдагдал-Шүлс ихсэх-Бөөлжих-Ухаан алдах-Таталт өгөх-Кома-Айх түгших тавгүйтэх-Салгаж чичрэхАнхаар! Архины хордлогын үед аливаа эм дусал шингэн зэргийг зайлшгүй эмчийн заавраар хэрэглэх хэрэгтэй. Дур мэдэн гэрээр дусал шингэн эм тариа хэрэглэх нь болзошгүй эрсдэл үүсгэх аюултай!
2024/05/14
1359
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй
Аргын тооллын: 2024-05-14, Мягмар гарагБилгийн тооллын 7, Ангараг гараг, Зуны тэргүүн шарагчин могой сарын 2 хар мэнгэтэй, арвидахын барилдлагатай, сансрын шүтэн барилдлагатай, мод суудалтай, найралт эх одтой, шар бар өдөр. -Өдрийн наран мандах/ жаргах цаг: 05.15-20.22-Өдрийн сайн цаг: хулгана(23.40-01.40), үхэр(01.40-03.40), луу(07.40-09.40), могой(09.40-11.40), хонь(13.40-15.40), нохой(19.40-21.40) болой. -Хол газар яваар одогсод хойш мөрөө гаргавал зохистой. -Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй. Хэл ам, хэрүүл, тэмцэл ирнэ.-Тухайн өдөр морь, нохой жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бич, тахиа жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй.-Эл өдөр худалдаа арилжаа хийх, бизнэс эхлэх, хүү сангийн эх хатгах, эд агуурс авах, зээл авах, арвижуулах, дэлгэрүүлэх үйлийг эхлэх, хараал, жатхыг буцаах, амилуулах, өглөгийн түллэг хийх, хишиг дуудуулах, хот балгадын үйл, цэрэг, цагдаагийн үйл, гэр, байшингийн суурь тавихад сайн. Золиг гаргах, бомбын үйл, бэрийн үйлд муу.
2024/05/14
698
ТАНИН МЭДЭХҮЙ
Хор гадагшлуулдаг ген гэмтсэнээс болж хавдар бий болдог
Саяхныг хүртэл хүн төрөлхтөн өөрсдийгөө бүрэн судлаагүйгээс янз бүрийн өвчин, эмгэгийн учрыг олдоггүй байлаа. Тухайлбал, хавдар, вирус зэргийг нэрлэж болно. Вирус дангаараа амьдрах чадваргүй, хүний эс дэх генийн бүтээгдэхүүн (уураг) дээр л үрждэг. Тиймээс айхавтар өвчнүүдийг эмчлэх, эрүүл хүүхэд төрүүлэх, насаа уртасгах, амьдралын чанараа дээшлүүлэхийн тулд генетикээ судлах шаардлагатай. Бүх шинжлэх ухаан хүн төвтэй байдаг. Тэр ч утгаараа XXI зууныг “Биологийн эрин” гэж нэрийдээд буй. Түүн дотор ген, биохими, уураг, генетикийн судалгаануудыг түлхүү хийж байна. Дэлхий нийтэд өдгөө шинжлэх ухааны салбарууд нэгдэх болжээ. Нэг асуудлыг шийдэхэд ганц физикч бус, химич, молекул биологич, ч зэрэг тухайн салбарын судлаачид хамтран ажиллаж, эцсийн үр дүнг гаргаж байна. Тухайлбал, Оросын физикчид эмч нартаа хавдрын мэс заслын үед хортой эсүүдийг шүршихэд гэрэлтдэг технологи нэвтрүүлж өглөө. Энэ нь хавдрын эс бүрийг үлдээлгүй авах боломж олгосон. Гэтэл манай анагаахын шинжлэх ухаанд заавал химич, хүрээлэнгийнх нь хэдэн судлаач л ажилладаг. Өөр салбарынхан ч ялгаагүй, мухрын нэг өрөөнд нуруугаа харуулаад сууцгаадаг. Тиймээс бүх шинжлэх ухааныг анагаахын салбарт суурилж, хөгжүүлбэл үр дүнтэй.Бие махбодод гарч буй бодисын солилцооны өөрчлөлтийг манай эмч нар, ялангуяа мэс засалчид сайн мэднэ. Гэхдээ вирусийн, ханиад, томуу дэгдэхэд нэг л учраа олохгүй байх шиг. Жишээлбэл, томууны вирусээс хэрхэн хамгаалахыг эмч нараас асуухад олонх нь дархлаагаа сайжруулахыг зөвлөдөг. Ачир дээрээ ингэснээр ханиад, томуунаас сэргийлдэггүй. Хүн бүхний дархлаа янз бүр. Тухайн бие организмд гаднаас халдвар нэвтрэхэд өвөрмөц дархлаа буюу эсрэг биет үүсдэг. Харин халдвар аваагүй байхад дархлаагаа сайжруулахаар нөгөө эсүүд юу “хийх” вэ. Өвчний үед үүссэн өвөрмөц дархлаа нь хүний генээр кодлогддог. Өөрөөр хэлбэл, “нүдгүй” хүний харааг сайжруулж болдоггүйтэй адил өвөрмөц ген үүсээгүй байхад дархлааг сайжруулах нь аюултай. Ингэснээр дархлааны эс өөрийнхөө эсрэг ажиллаж эхэлдэг. Өөрийн эсийн эсрэг өвөрмөц дархлаа үүсвэл тухайн хүн хоёр жил л амьдарна. Дархлаагаар хамаагүй тоглодоггүй нь үүнтэй холбоотой. Тиймээс дархлааны эмүүдийг хүнд өвчний үед л хэрэглэдэг. Ханиад, томуу дэгдсэн үед аминдэмээр баялаг хоол, хүнс хэрэглэх нь зөв. Гэхдээ аньс, чацаргана, зуун наст, цагаан гаа зэргийг хэрэглэхэд ч учир бий. Зуун наст дархлаа дэмждэг ч ходоод цочроодог тул шулуун гэдэсний шархтай хүн тохируулж хэрэглэхгүй бол өвчнөө сэдрээж, цус алдах эрсдэлтэй. Элэг муутай хүн цагаа гаа идэх хориотой гэхчлэн хэн юуг, хэзээ, яаж хэрэглэхээс шалтгаална.Хүн 150 сая нуклелотид (нуклэйн хүчил буюу биомолекул)-тэй. Үүнээс нэг ширхэг нь л өөрчлөгдөхөд өвчин болдог. Гэхдээ ийм тохиолдолд тухайн хүний бие махбодоос шалтгаалж, гаднын хүчин зүйлд өртөлгүй энгийн амьдрах нь бий. Өөрөөр хэлбэл, өөрчлөгдсөн нэг ширхэг нуклэйн хүчил гаднын сөрөг хүчин зүйлээр өдөөгдөхөд өвчин сэдэрдэг байх нь. Тэгэхээр хавдар, гажиг өвчнийг эмчлэхийн тулд уургийн молекулууд байгальд хэрхэн нийлэгждэгийг эхлээд мэдэх хэрэгтэй. Жишээ нь, эхийн эрүүл мэнд, хор гадагшлуулдаг ген нь ажиллаж байгаа, вирусийн халдвар авсан, үгүйгээс ургийн гажиг үүсэх, эсэх нь хамаарна. Хэрвээ эх хорт бодисоо гадагшлуулж чадахгүй хэрнээ эрүүл бус хооллодог бол ураг гажигтай төрөх магадлал өндөр. Хор гадагшлуулдаг ген нь гэмтсэн ч өөрт тохирсон, аюулгүй хүнсний бүтээгдэхүүн хэрэглэдэг бол гажиг үүсэхгүй байж болно. Ген болгон өөр өөр үүрэгтэй тул үүнийг “базаж” хэлэх боломжгүй. Нийслэлчүүд олон жил хорт утаагаар амьсгалсан. Бүгд үхээд, эсвэл хавдартай болчихоогүй. Эрүүл хүүхэд ч төрж л байна. Энэ нь бидний бие махбод хороо гадагшлуулж чадаж байгаагийн илрэл. Хор гадагшлуулдаг хэд хэдэн ген бий. Энэ нь мутацад орж, ажиллагаагүй болсон үед хавдар үүсдэг. Гэтэл энэ зохилдлогоог мэддэггүй зарим эмч, сүлжээний бизнес эрхлэгч “Агаарын бохирдолтой үед жирэмсэн эхчүүд антиоксидант заавал уух ёстой” гэж сурталчилдаг. Гэтэл антиоксидант нь харин ч ургийн гажиг үүсгэдгийг хүмүүс мэддэггүй. Ураг хөгжлийнхөө явцад сүүл, загалмайтай байдаг. Томрох тусам эдгээр нь үхжиж, үгүй болно. Антиоксидант их хэрэглэх нь ургийн хөгжлийн энэхүү үйл явцыг хааж, гажиг үүсгэдэг гэсэн үг. Нөгөө талаар антиоксидант хавдраас урьдчилан сэргийлж, биеийг хоргүйжүүлнэ гэж эмч нар хэлдэг. Их хэмжээгээр хэрэглэвэл бас л хавдар үүсгэх нэг шалтгаан болдгийг судалж тогтоожээ. Харин хүн өвчин туссан үед биед нь хортой бодис буюу чөлөөт радикал үүсдэг. Зөвхөн энэ тохиолдолд л антиоксидант “ажилтай” болж, хорыг биеэс гадагшлуулна.В-гийн төрлийн аминдэмийн нэг нь бамбай булчирхайн үйл ажиллагааг идэвхжүүлдэг байхад нөгөө нь дарангуйлдаг. Энэ нь хүний бодисын солилцоог эвдэх нэг эрсдэл болдог гэсэн үг. Даавар шиг үйлчилгээтэй ганц аминдэм байдаг нь D. Тун нь ихэдвэл дотор эрхтэн рүү кальцийг зөөвөрлөж, чулуужиж, шохойжно. Байгалиасаа бид аминдэмийг жимс, хүнсний ногоо, хоолоор дамжуулан өдөрт маш бага хэмжээтэйгээр авдаг. Нэг дор их хэмжээгээр ууж, хэрэглэх нь биед хортой. Тиймээс аминдэмийн дутагдалд орсон, эсэхээ шинжлүүлж, эмчийн хяналтад хэрэглэх нь аюулгүй. Барууны орнуудад ходоодны ашигтай бактерийг хэвийн хэмжээнд, тогтмол барьдаг жишигтэй. Аминдэмийг нийлэгжүүлдэг гол хүчин зүйл нь учраас. Хүний гэдсэнд эрүүл болон өвчин үүсгэгч бактери байдаг. Эрүүлийнх нь тоо цөөрөхөөр хортой бодис нийлэгжүүлнэ. Энэ нь организмыг хордуулж, улмаар элэг, ходоодны хавдар үүсгэдгийг япон эрдэмтэд нотолчихсон. Тэгэхээр ашигтай бактериа хэвийн хэмжээнд барих нь олон өвчнөөс хамгаалдаг. Үйлдвэрийн таргийг өдөрт 50-100 гр-ыг тогтмол хэрэглэснээр ашигтай бактери хэвийн оршдог. Өдөр бүр багахан хэмжээний тараг ууж хэвшсэнээр аливаа өвчнөөс 70 хувь хүртэл сэргийлж болох нь. Энгийн мөртлөө хямд төсөр аргаар эрүүл амьдрах боломжийг хайх хэрэгтэй. Түүнчлэн С аминдэмийг бие махбод нийлэгжүүлдэггүй учраас цэвэр жүржийн шүүс өдөрт 50-100 гр-ыг ууж хэвш. Жүрж нь транс тос, чихэр задлах давхар үйлчилгээтэй.Харин эрүүл хооллолтын тухайд мацгийг эмчийн хяналтад л барьдаг. Тэгэхдээ бүр дотор гэдсээ бүрэн цэвэрлэсэн үед хийх боломжтой. Үгүй бол организм доторх хортой бодисоо шимж эхэлдэг. Зарим нь мацаг барина гээд бургуй тавьж, өтгөнөө гадагшлуулах нь бий. Энэ бол маш буруу. Нөгөө ашигтай бактериудаа устгах аюултай. Ер нь хоол сойсноор өвчин, хууч сэдрэх эрсдэлтэй. Би хувьдаа мацаг барихыг “хатуу тоглоом” гэж үздэг. Миний элэнц эмээ 114 насалсан. Хүүхэд байхын л “Өнөөдөр шинийн 15. Мацаг барина аа” гэдэг байв. Гэхдээ эмээ мацаг барихдаа хэзээ ч юм идэхгүй өнждөггүй байсан. Зүгээр л махнаас татгалзана. Монголчуудад тулгамддаг нэг асуудал нь мах их иддэг. Түүнээс болоод төмрийн агууламж нь хэт өндөр тул цус өтгөнтэй. Зүрх, судасны өвчинд өртөмхий байдаг нэг шалтгаан нь энэ. Тэгэхээр эрүүл хүмүүс цусны донор болох нь хамгийн тохиромжтой. Ингэж цусаа шингэлэх нь хий дэмий хануулснаас дээр. Тэглээ гээд махнаас татгалз гэсэн үг биш. Огт хэрэглэхгүй байж болохгүй. Учир нь махнаас гараад таван жил бололгүй, үгүй юү нуруугүй болсон цөөнгүй хүнийг би мэднэ. Монголчууд коллаген буюу уургаа махнаас авдаг. Үүний дутагдалд оронгуут үе мөчдийн холбоос шингэнгүй болж, сууна. Зарим хүнд цагаан хоол тохирдог. Олон жил хэрэглэж хэвшсэн, биед нь ямар нэгэн өвчин, зовуурь илрээгүй бол асуудалгүй. Гэхдээ төрөлхийн цагаан хоолтой орны иргэдийн гэдэсний бүтэц монголчуудынхаас өөр. Хооллолтоос шалтгаалаад организм хүртэл өөрчлөгдөнө. Тэр хэрээр хүний биед орлогддог, орлогдошгүй аминхүчлийн илүүдэл, дутагдал үүсдэг. Орлошгүйг нь бие махбод нийлэгжүүлдэггүй учраас хоол, хүнсээрээ дамжуулан авах ёстой. Тэр хоолны хоршил нь байгалиасаа заяасан байдаг. Харин манайхан дураараа хоолны зуршлаа өөрчилж, өвчин тусдаг. Хэдэн үеэрээ мах хэрэглэчихээд цагаан хоолонд орсон эмэгтэйчүүдийн цөөнгүй нь 35 нас хүрээд цэвэршдэг бол эрчүүд бэлгийн чадавхаа алдах нь олонтоо. Улмаар судасны хана нимгэрэх аюултай. Тиймээс махаа багасгамаар байвал өдөрт ядаж шүдэнзний хайрцгийн хэмжээтэйг идэх хэрэгтэй. Нэг өдөр махнаас татгалзсан бол маргааш нь ид гэж зөвлөе. Учир нь нэг хэвийн хоолны дэглэмээс нөгөөд шилжихэд гэдэсний бактери өөрчлөгддөг. Бидэнд мах задалдаг бактери олон. Дан ногоо идээд эхлэнгүүт мах задлагч хоолгүй болж устдаг гэсэн үг. Тиймээс буцаад маханд орохдоо яг нялх хүүхэд шиг бага багаар иднэ. Их хэмжээгээр идвэл задлагч бактеригүй учир илжирч, үхэх хүртэл аюултай. Жишээлбэл, нэг хүнсний бүтээгдэхүүнийг удаан хугацаагаар идэхгүй байснаа гэнэт их хэмжээгээр хэрэглэвэл шууд хордлогод ордог. Энэ нь тухайн хоолыг задлагч бодис биед устсантай холбоотой. Үүнийг өдөөхийн тулд бага багаар хэрэглэнэ.1990 оноос хойш ургамлын гаралтай гэх сүлжээний бүтээгдэхүүн дэлхий нийтэд олширсон ч генетикийн судалгааны цар хүрээ өргөжих хэрээр өдгөө эсрэгээрээ болсон. Тухайлбал, ургамлын гаралтай, зүрхэнд сайн гэх бүтээгдэхүүн бөөр гэмтээж байна. 4-5 эрхтэнд сайн гэсэн нь 2-3 “юм” зольдгийг эрдэмтэд тогтоосон. Учир нь ургамал, хүн хоёр генетикийн хувьд ижил. Ялангуяа ургамалд ургийн хөгжлийн ген давамгай байдаг. Гэтэл хавдрын үед энэ төрлийн ген “асдаг”. Тэгэхээр ургамалд буй эл уургийг хэрэглэхээр хавдрын эс асах нь. Хор гадагшлуулдаг ген нь сайн ажилладдаг бол үүнд өртдөггүй. Арай бага нийлэгжүүлдэг нь ургамлын гэх гаралтай бүтээгдэхүүнд дарлуулдаг.Далай лам Европын том эрдэмтдийг цуглуулж, Төвөдийн уламжлалт анагаахын эмүүд хүнд хэрхэн үйлчилж байгааг 2-3 жил судлуулсан байдаг. Тэгэхэд уламжлалтын эм өвчний хурц үед нэмэргүй. Харин эмчилгээний дараах нөхөн сэргээх тусламж, үйлчилгээнд хэрэглэхэд илүү тохиромжтой гэж үзсэн. Монголчуудын цөөнгүй нь тан хэрэглэдэг. Танг нэрэхдээ ургамлын хорыг номхотгоно гэж ярьдаг. Нэг ургамалд буй хортой бодисыг нөгөөгийнхтэй хольж, идэвхгүй болгон буцалгаж, шүүдэг. Ингэж ургамлын хорыг авдаг гэхээр шууд хэрэглэвэл ямар үйлчилгээ үзүүлэх нь ойлгомжтой. Наранцэцэг гэхэд хүний гентэй 40 хувь адил. Голдуу ургийн хөгжлийн ген агуулдаг. Тухайн ген мутацад орвол организм амьдрахгүй. Тэгтэл эм бол ургамал дотор буй ашигтай бодисыг, жишээлбэл, уушгийг эмчилдгийг нь гарган авч, эс, амьтан, сайн дурын хүмүүст туршин, хор хөнөөлгүй болсных нь дараа хэрэглээнд нэвтрүүлдэг. Заавал хортой ургамал “идэх” гэж зүтгэх хэрэггүй гэсэн үг.Via Дэд профессор, генетикч Ж.Хулан
2024/05/13
5253