ТАНИН МЭДЭХҮЙ

Аялагч Б.Мөнхцэлмэгийн сонирхолтой влогоос....

ХХ зууны эхэнд АНУ-ын Сан Франциско хотын нэгэн зочид буудлын эзэн халтар мөнгө үйлчлүүлэгчдийн ганган бээлийг бохирдуулж байгааг анзааран угаасан мөнгөөр үйлчилж эхэлснээр “мөнгө угаах” гэдэг үг хэллэг анх үүссэн байдаг. Харин түүний дараагаар гэмт хэрэгт хууль бус мөнгө дагалдах болсныг “мөнгө угаах” хэмээн нэрлэх болжээ. Мөнгө угаах гэмт хэрэг далд санхүүжилтийн эх үүсвэрийг зорилгоо болгон ашиглаж, гурван үе шаттайгаар үйлдэгддэг. Нэгдүгээр үе шат байршуулах буюу placement (зорилготойгоор санхүүгийн системд оруулах), хоёрдугаар үе шат тараах буюу layering (зорилготойгоор өөр хэлбэрт шилжүүлэх), гуравдугаар үе шат нэгтгэх буюу integration (хууль бус замаар бий болгосон хөрөнгөө хууль ёсны хөрөнгө болгон эдийн засгийн системд нэвтрүүлэх) болно. Өөрөөр хэлбэл, эхлээд ямар нэгэн нэршил, хэлбэрийн дор мөнгө хадгалж, цогц арилжаагаар эсвэл шилжүүлгийн аргаар хууль ёсны болгох юм.Мөнгө угаах нь маш олон янзаар үйлдэгддэг тул энэ төрлийн гэмт хэргийг илрүүлэхэд нэн хүндрэлтэй байдаг. Ингээд дэлхийн дахинд харьцангуй түгээмэл тохиолддог мөнгө угаах 30 хэлбэрийг танилцуулья.1. Бэлэн мөнгийг хууль бусаар угаах. Өнөөгийн байдлаар бэлэн мөнгөний гүйлгээний тайлангийн тогтолцоо олон улс оронд байдаггүй. Тиймээс гэмт хэргээс олсон мөнгийг дээрх тогтолцоо бүрдээгүй улсад нэвтрүүлж, банк санхүүгийн байгууллагад хадгалснаар мөнгө угаах нөхцөл бүрдэх болжээ. Иймээс улс орнууд хилээр нэвтрүүлэх бэлэн мөнгөний хэмжээг хязгаарлаж, мөнгө угаах гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлдэг.2. Их хэмжээний бэлэн мөнгийг банкинд хуваан байршуулан хадгалах замаар мөнгө угаах. Зарим улс бэлэн мөнгөний гүйлгээг хянах хатуу тогтолцоотой бөгөөд тодорхой босгоноос дээш дүнтэй гүйлгээг мөнгө угаах гэмт хэрэгтэй тэмцэх үүрэг бүхий байгууллагад зайлшгүй тайлагнах шаардлагатай байдаг. Иймээс мөнгө угаагч их хэмжээний бэлэн мөнгийг тайлагнах ёстой хэмжээнээс доогуур дүнгээр банкид үе шаттайгаар хуваан байршуулж, хяналтаас зайлсхийж байна.3. Бэлэн мөнгөний төвлөрөл ихтэй салбарыг ашиглан мөнгө угаах. Мөнгө угаах гэмт хэрэг үйлдэж буй этгээд нь бэлэн мөнгөний төвлөрөл ихтэй мөрийтэй тоглоом, зугаа цэнгэлийн газар, үнэт эдлэлийн дэлгүүр зэргээр халхавчилж, хуурамч гүйлгээ хийн хууль бусаар олсон мөнгийг хууль ёсны орлого болгон харагдуулах тохиолдол байна.4. Үл хөдлөх болон хөдлөх хөрөнгийг шууд худалдан авах замаар мөнгө угаах. Барилга байгууламж, тансаг зэрэглэлийн машин, эртний эдлэл, урлагийн бүтээл болон бүх төрлийн хувьцаа зэргийг худалдан авч, дамжуулан борлуулж, олсон орлогыг банкинд хадгалснаар хууль ёсны худалдаа болгон харагдуулдаг.5. Хувьцаа болон даатгалын салбарын нэргүй өрийн бичиг, фьючерс гэрээг ашиглан мөнгө угаах. Хувьцааны зах зээлийн гүйлгээ өндөр дүнтэй байдаг бөгөөд санхүүгийн арга хэрэгсэл, гүйлгээний төрөл олон янз байдаг тул ихээхэн ярвигтай. Мөнгө угаагч гэмт этгээдүүд дэлхийн хөрөнгийн зах зээлийн хөгжлийг овжиноор ашиглаж, олон улсын санхүүгийн системийг гажуудуулах болсон нь харамсалтай. Мөнгө угаах гэмт хэрэг хувьцаа, өрийн бичиг, фьючерс гэрээний гүйлгээ хэлбэрээр явагдах нь элбэг бөгөөд мөн даатгалын зах зээлээс өндөр дүнтэй даатгал худалдан авч дараа нь буцааснаар бохир мөнгийг хууль ёсны мэт болгож харагдуулдаг байна.6. Хилийн чанад дахь санхүүгийн төв, банкны нууц хадгаламж зэргийг ашиглан хувь хүний хөрөнгийн нууцыг хамгаалах нэрийдлээр мөнгө угаах. Зарим улс орон, бүс нутагт нэргүй компани болон хувь хүний хөрөнгийг өндөр нууцлалтай хадгалахыг зөвшөөрдөг. Хууль бусаар олсон орлогыг эдгээр улс болон бүс нутагт нэвтрүүлснээр эх сурвалжийг замхруулахад хялбар болдог.7. Үйл ажиллагаа нь тогтворгүй экспорт, импортын компаниар мөнгө угаах. Санхүүгийн бололцоогүй, нэр төдий компанийг ашиглан экспорт, импортын худалдаа хийж буй мэт харагдуулан мөнгө угаах гэмт хэрэг үйлддэг явдал түгээмэл байна.8. Авлигаар олсон мөнгөө угаах. Зарим этгээд албан тушаалаа хаших явцдаа эрх мэдлээ ашиглан авлига, хээл хахуулиар хөрөнгөжиж, улсын хөгжилд ихээхэн хохирол учруулдаг. Дараа нь олсон мөнгөөрөө бизнес эрхлэх нэрийдлээр компани байгуулж, хууль бусаар олсон мөнгөө угаадаг байна. Энэ төрлийн мөнгө угаах хэлбэр нэг онцлогтой. Ямар ч бизнес эрхэлсэн эсвэл фьючерс гэрээ, хувьцааны арилжаа нь “ашигтай” байх бөгөөд ашиг олсон ч, алдагдал хүлээсэн ч, “ашигтай ажиллаж” байгаа мэт харагдуулж, бохир мөнгөө тайлбарлах арга хэрэгслээ болгон хяналтаас зугтахыг оролддог.9. Ураг төрлөө ашиглан авлигаар олсон мөнгөө угаах. Зарим этгээд албан тушаал хаших явцдаа эрх мэдлээ ашиглан хээл хахуул авч, ураг төрлийн холбоотой этгээдийн нэр дээр бизнес эрхэлдэг. Энэ нь харьцангуй түгээмэл тохиолддог мөнгө угаах арга бөгөөд төрөл садангийн хүнээр зугаа цэнгэлийн газар, ресторан, бизнес эрхлүүлж гэмт хэргээ халхавчилдаг.10. Бусдыг ашиглан авлигаар олсон мөнгөө угаах. Бусдын компанид өөрөө давуу эрх мэдэлтэй байх эсвэл компани байгуулан бусдаар удирдуулан ажиллах боловч, бодит эрх мэдэл өөрт нь байна. Ингэснээр эдийн засгийн харилцаанаас олох бохир мөнгийг өөрийн ААН-ийн дансанд оруулж, хууль ёсны дагуу татвар төлөн тодорхой хэмжээний мөнгийг өөрийн болгоно.11. Хил дамнан мөнгө угаах. Одоогоор хамгийн өргөнөөр ашиглагддаг мөнгө угаах хэлбэр бөгөөд бохир мөнгийг хилийн чанадад гаргаж, хууль бусаар олсон мөнгөө угаадаг байна. Нэгдүгээр төрөл: Худалдааны бус аргаар тухайлбал, албан тушаалтан өөрийн хүүхдийг гадаад сургуульд сургах нэрийдлээр сургалтын төлбөр, даатгалын төлбөр, амьжиргааны зардал зэрэг хэлбэрээр гадаад шилжүүлэг хийнэ. Хоёрдугаар төрөл: Худалдааны арга буюу импортын хэмжээг өндөр, экспортын хэмжээг багаар мэдүүлэх хэлбэр. Тухайлбал, мөнгө угаагч этгээд гадны компанитай хамтран импортоор авах тоног төхөөрөмж болон эд материалыг өндөр дүнгээр мэдүүлж, энэ дундаас “унагасан” мөнгөө гадаадад байршуулна. Гуравдугаар төрөл: Гадаадад компани байгуулж, хөрөнгө оруулалт хэлбэрээр гадагш шилжүүлнэ. Дөрөвдүгээр төрөл: Хууль бусаар гадаад гүйлгээ хийдэг этгээдийг ашиглан гадаад шилжүүлэг хийнэ.12. Санхүүгийн салбарын өндөр албан тушаалтанд авлига хээл хахуул өгч, гадаад шилжүүлгээр мөнгө угаах. Хууль бус үйл ажиллагаа эрхэлдэг тухайлбал, хар тамхи мансууруулах бодис худалддаг гэмт бүлэг санхүүгийн салбарын өндөр албан тушаалтанд хээл хахууль өгч, хяналт шалгалтыг сулруулан бохир мөнгөө гадагш шилжүүлдэг.13. Хууль ёсны санхүүгийн системийг ашиглан мөнгө угаах. Банк болон банк бус санхүүгийн байгууллагыг ашиглан бохир мөнгөө угаана. Гэмт этгээд хуурамч баримт бичиг ашиглан банкинд олон данс нээлгээд хууль бусаар олсон орлогоо хадгалах эсхүл бусдад шилжүүлдэг.14. Цахим сүлжээгээр мөнгө угаах. Гэмт хэрэгтэн интернэт банкаар дамжуулан шилжүүлэг хийн мөнгө угаадаг. Тухайлбал, цахим сүлжээгээр мөрийтэй тоглож, хар мөнгөө “цагаан” болгодог байна.15. Хөрөнгө оруулалтаар дамжуулан мөнгө угаах. Гэмт этгээд хөрөнгө оруулалт нэрийдлээр зочид буудал барих, компани байгуулах, дэлгүүр худалдан авах, үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт хөрөнгө оруулалт хийх зэрэг хэлбэрээр мөнгө угаана. Мөн хилийн чанадад компани байгуулж, хөрөнгө оруулалт хийн хууль бусаар олсон ашгийг хуулийн дагуу болгож харагдуулна.16. Экспорт, импортыг ашиглан мөнгө угаах. Сэжигтэн экспорт, импортын үнийн дүнг худал мэдүүлэх эсвэл худалдах, худалдан авах гэрээг хуурамчаар үйлдэх зэрэг аргаар хил дамнуулан бохир мөнгийг шилжүүлдэг.17. Аялалын чек ашиглан мөнгө угаах. Гаалийн байгууллага хилээр нэвтрэх иргэдэд тодорхой хэмжээнээс дээш бэлэн мөнгийг мэдүүлэх шаардлага тавьдаг бөгөөд мэдүүлээгүй этгээдийн зөвшөөрөгдсөн хязгаараас давсан мөнгийг хураан авдаг. Харин аялалын чект мөнгөн дүнгийн хязгаар тавьдаггүй бөгөөд гуравдагч этгээдэд шилжүүлэн хэрэглэх боломжтойгоос гадна банкинд бэлэн мөнгө болгон солиулж болдог байна.18. Казиногийн чип шууд бусаар солилцож мөнгө угаах. Казиногоос чип авч, мөнгө угаагчид дамжуулна. Ингэснээр чипийг бэлэн мөнгө болгон солих (дийлэнхдээ 5 хувь орчмын шимтгэлтэй) бөгөөд казиногоос мөнгө хожсон болгон харагдуулна. Ингэснээр мөнгөн тэмдэгт дээрх дугаараар мөнгө угаагч этгээдийг шалган тогтоох боломжгүй болдог.19. Үнэт эдлэлийг “бага үнээр худалдан авч, өндөр үнээр худалдах” зэргээр хуурамчаар наймаалцаж, мөнгө угаах. Эртний болон үнэт эдлэл, үнэ бүхий хадгалсан эд зүйлийг “бага үнээр худалдан авч, өндөр дүнгээр үнэлэн худалдах” хэлбэрээр мөнгийг хууль ёсны дагуу солилцоо болгон дансанд хийн мөнгө угаах гэмт хэрэг үйлдэгдэх болсон. Энэ төрлийн мөнгө угаах арга дийлэнхдээ авлигын шинжтэй байдаг.20. Сангаар дамжуулан мөнгө угаах. Цөөнгүй улс төрч, аж ахуйн нэгж, консорциум сан байгуулан хуурамчаар хандив өгөн татвараас зайлсхийдэг. Эсвэл гамшиг тохиолдсон нэрийдлээр өөрийн сан болон хувь хүний дансанд хандив цуглуулан хувьдаа ашигладаг. Мөнгө угаагч буяны сангуудыг ашиглан харилцан мөнгө шилжүүлэн улс дамнан мөнгө угаах тохиолдол их гардаг.21. Олон улсын шилжүүлэг байнга хийх (хуучин дансаа устгадаг), шууд улс дамнуулан зөөвөрлөх хэлбэрийн мөнгө угаах. Тодорхой хугацаанд хадгалж болдог шилжүүлгийн баримтыг ашиглан мөнгө угаана. Транзит хийх эсвэл гаалийн байгууллагад шалгуулахгүй нэвтрэх эрх бүхий этгээдийг ашиглан мөнгийг гадагш зөөвөрлөнө. Ингэхдээ ихэвчлэн 100-тын ам.долларын дэвсгэртийг ашигладаг.22. Бусдын хувийн мэдээллийг ашиглан мөнгө угаах. Мөнгө угаагч бусдын хувийн мэдээллийг ашиглан нууцаар данс нээн бохир мөнгийг тараан байршуулж, бусдын хараанд өртөхгүй байх боломжоо бүрдүүлдэг. Гэхдээ хувийн мэдээллээ алдсан этгээд банкны үйлчилгээ авахдаа данстай гэдгээ мэдэх эрсдэлтэй тул мөнгө угаагч бусдын хувийн мэдээллийг ашиглан дансаа гадаад улсад нээлгэдэг. Иймд хувь хүн өөрийн хувийн нууцыг алдагдахаас сэргийлж байх хэрэгтэй.23. Валютын харилцах данс ашиглан мөнгө угаах. Бага мөнгөн дүнгээр олон удаа хадгаламжид орлого хийж, гадаад улсад очин валютаар зарлагадан авна. Үүнийг “шоргоолжоор тоосго зөөлгөх” хэмээн нэрлэдэг бөгөөд бусдын хувийн мэдээллийг ашиглан данс нээлгэх аргатай хослуулан үйлддэг.24. Улс дамнасан гүйлгээгээр мөнгө угаах. Бодит бүтээгдэхүүнгүй үйлдвэрлэл үйлчилгээнд ихэвчлэн үйлдэгдэнэ. Гүйлгээний мөнгөн дүнг хуурамчаар үйлдэн хууль ёсны дагуу гадаад дахь брокерын дансанд шилжүүлнэ. Гадаад дахь дансаар мөнгөө хуваарилан анхны гүйлгээний мөнгөн дүнгээ засах, брокерын хөлс болон угаах мөнгөө гарган авна.25. Зөвшөөрөлгүй валют арилжаа эрхэлж мөнгө угаах. Үнэт эдлэлийн дэлгүүрт хууль бусаар валютын арилжаа эрхлэхээс гадна, бэлэн мөнгөөр нэр тэмдэглэдэггүй гадаадын чек авч хэрэглэгчдэд тараан, гадаадын дансанд хадгалуулна.26. Үндэстэн дамнасан аж ахуйн нэгжийн санхүүжилтийг ашиглан мөнгө угаах. Ихэвчлэн банк санхүү, даатгалын салбарт үйлдэгдэх бөгөөд их хэмжээний бэлэн мөнгийг гадагш зөөвөрлөдөг.27. Бусдын нэрийг ашиглан үл хөдлөх хөрөнгө худалдан авах замаар мөнгө угаах. Бусдын нэрийг ашиглан үл хөдлөх хөрөнгө худалдан авна. Гүйцэтгэгч зах зээлийн үнээс 30-50 хувийн хөнгөлөлттэйгээр худалдан авч, бэлнээр тооцоог хийсэн болгон харагдуулна. Барилга ашиглалтад орохоос өмнө зах зээлийн үнийг 100 хувиар тооцон буцаалт хийнэ.28. Хуурамч зээлээр мөнгө угаах. Авлига, хээл хахуулиар үйлдэгдэнэ. Урт хугацааны вексель болон чекийг ашиглан зээлийн хэлбэрээр гуравдагч этгээдэд шилжүүлэн өгөх болон банкинд бэлэн мөнгө болгон хөрвүүлэн авна.29. Хуурамч дэвсгэртээр мөнгө угаах. Хуурамч дэвсгэрт ашиглан олон удаа бага дүнтэй худалдан авалт хийнэ.30. Дэлгүүрийн бэлгийн картыг ашиглан мөнгө угаах. Танил талаа ашиглан ямар нэгэн их дэлгүүрийн бэлгийн картыг их хэмжээгээр худалдан авч, аль нэг компанийн ажилчдад баяр болон тэмдэглэлт өдрөөр хангамж болгон тараах замаар үйлддэг. Бэлгийн картыг бэлэн мөнгөөр сольж болдоггүй онцлогтой.Үүнээс гадна хууль ёсны орлоготой нийлүүлэх, давхар нэхэмжлэх болон зээлийн карт ашиглах, валютын арилжаа, цахим сүлжээ, итгэлцлийн хэлбэрээр мөнгө угаах зэрэг энэ төрлийн гэмт хэргийг үйлдэх тохиолдол элбэг байна. Үүнээс гадна хуульч, нотариат, нягтлан болон бусад мэргэжлийн хүнийг ашиглан мөнгө угаах, мөн санхүүгийн байгууллагыг ашиглах, ядуу буурай орны засгийн газрын төслөөр мөнгө угаах гэмт хэрэг дэлхий дахинд түгээмэл үйлдэгдэж, санхүүгийн дэг журмыг алдагдуулан улс орны хөгжилд ихээхэн хохирол учруулж байна.Мөнгө угаах гэмт хэрэг дэлхий нийтийг хамарсан, улам нарийн зохион байгуулалтын шинжтэй болж байгаа хэдий ч нөгөө талдаа олон улсын хууль сахиулах байгууллага, холбоодын хамтын ажиллагаа, мэдээлэл солилцооны уялдаа холбоо сайжирч энэ төрлийн гэмт хэргийг илрүүлэх, тодорхойлох арга техник мөн хөгжиж байна.Иймд аливаа иргэн, аж ахуйн нэгж санаатай болон санамсаргүй байдлаар энэ төрлийн гэмт хэрэгт холбогдох эрсдэл өндөр байгааг анхаарч, санхүүгийн үйл ажиллагаагаа хууль ёсны дагуу, мэргэжлийн ёс зүйтэй явуулах нь урьдчилан сэргийлэх ач холбогдолтой юм.Эх сурвалж: ТЕГ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Чех Улсад хийж байгаа төрийн айлчлал үргэлжилж байна.Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Бүгд Найрамдах Чех Улсын Ерөнхийлөгч Петр Павел нарын ивээл дор Чехийн Үндэсний музейд “Чингис хаан олон улсын үзэсгэлэнг нийтэд толилуулж эхэллээ.Үзэсгэлэнгийн нээлтэд хоёр улсын төрийн тэргүүн оролцлоо.“Чингис хаан” үзэсгэлэнг 2025 оны 03 дугаар сарын 10-наас 06 дугаар сарын 22-ныг хүртэл толилуулах бөгөөд “Чингис хаан” үндэсний музей, Шинжлэх ухааны академийн Археологийн хүрээлэнгийн 698 ширхэг үзмэр, эд өлгийн зүйлийг дэлгэжээ.  2023 онд Францын Нант хотноо, 2024 онд Улаанбаатар хотноо “Чингис хаан-Монголчууд дэлхийг өөрчилсөн нь” нэртэйгээр гарсан үзэсгэлэнг ховор сонин үзмэрээр баяжуулан “Чингис хаан” нэртэйгээр дэлгэжээ.  Үзэсгэлэн нь Чингис хаан болон Монголын Эзэнт гүрний хүн төрөлхтний түүхэнд үзүүлсэн нөлөө, түүний эзлэх байр суурь, түүхэн үнэнийг танин мэдүүлэх, нүүдлийн соёл иргэншилт монголчуудын өв соёлын онцлогийг сурталчлах зорилготой юм.  “Чингис хаан” үзэсгэлэн нь Прага хотноо албан ёсоор анх удаа гарч байгаа бие даасан соёлын өвийн үзэсгэлэн бөгөөд хоёр улсын соёл, шинжлэх ухааны хамтын ажиллагааны нэгэн шинэ үе эхэллээ.Нээлтийн үеэр мөн 2027 онд Прага хотноо 65 үзмэрээс бүрдсэн Үлэг гүрвэлийн үзэсгэлэнг хамтран зохион байгуулахтай холбоотой гэрээнд Шинжлэх ухааны академийн Ерөнхийлөгч С.Дэмбэрэл, Чехийн Үндэсний музейн Ерөнхий захирал Михал Лукеш нар гарын үсэг зурлаа.

Сүүлийн 5 жилд гарсан объектын гал түймрийн 8169 удаа буюу 53,4% иргэний санамсаргүй байдлаас, 5538 удаа буюу 36,2% цахилгаанаас, 1591 удаа буюу 10,4% бусад шалтгаанаас үүдэн гарсан байна.Иргэдийн санамсаргүй байдлаас үүдэн гарсан гал түймрийг дотор нь ангилж үзвэл лаа, дэн, тамхи, чүдэнзний галаас 32,5%, ил задгай гал, үнс нурмаас 37,2%, пийшин, зуух, яндангийн цонолтоос 24,6% зэрэг шалтгаанууд ихэнх хувийг эзэлж байна.Өвлийн улиралд гарч байгаа гал түймрийн ихэнх хувь нь байшин, гэрт тохиолдож байгаа бөгөөд эдгээр объектод гарсан гал түймрийн дийлэнх шалтгаан нь пийшин зуухны яндангийн цонолтоос шалтгаалж байна. Мөн цогтой үнс нурам ил задгай асгах, хөлдсөн автомашин болон бусад эд зүйлсийг халаах, гэсгээх зорилгоор ил гал, газ, бамбар зэргийг ашигласнаас үүдэн гал түймэр гарах тохиолдол өндөр байна.Цахилгаанаас үүдэн гарсан гал түймрийн 2559 удаа буюу 46,2% -ийг ашиглалтын буруугаас, 2021 удаа буюу 36,5%-ийг угсралтын буруугаас, 958 удаа буюу 17,3%-ийг техникийн гэмтлээс шалтгаалсан байна.Иргэд цахилгаан хэрэгсэл ашиглахдаа хэт ачаалал үүсгэх, чанаргүй муу уртасгагч хэрэглэх, цахилгаан хэрэгслүүдийн утсыг уртасгаж холбох, холболтыг буруу хийж богино холбоос, шилжилтийн эсэргүүцэл үүсгэх зэрэг шалтгаанууд нь цахилгаан ашиглалтын нийтлэг шалтгаанууд болж байна.Мөн цахилгаан угсралтыг мэргэжлийн байгууллагаар хийлгэхгүйгээр өөрсдөө дур мэдэн хийж, гүйцэтгэж байгаа нь угсралтын буруугаас үүдэн гал түймэр гарах нийтлэг шалтгаан болж байна.

Монгол Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Парламентын судалгаа, хөгжлийн хүрээлэн, Монголын Карл Попперын мэтгэлцээний нийгэмлэг, Отгонтэнгэр их сургууль хамтран ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын дунд зохион байгуулсан “Санан тунхаглах ирээдүй” Карл Попперын мэтгэлцээний улсын аварга шалгаруулах X тэмцээн  /2025.02.09/ шилдгүүдээ тодруулж, өндөрлөлөө.Отгонтэнгэр их сургууль дээр гурван өдрийн турш үргэлжилсэн тус тэмцээнд нийслэл болон орон нутгийн 128 багийн 384 сурагчид оролцжээ.  Багууд “Сонгуульд санал өгөх насыг бууруулах эсэх”, “Электрон тамхины хэрэглээг бууруулах хамгийн зөв арга”, “Хиймэл оюун ухааныг УИХ-ын гишүүн ашиглах нь”, “Хүүхдийг хатуу аргаар хүмүүжүүлэх нь…” зэрэг нийгэмд тулгамдаад буй үндсэн найман шийдлийн хүрээнд мэтгэлцсэн байна. Тэмцээн эхний ээлжинд 64 багийг тодруулан хасагдах зарчмаар 32, 16, 8 багуудыг шалгаруулсаар шилдэг дөрвөн баг эцсийн шалгаруулалтад үлдсэн юм.Сурагчид үгийн хүч, ухааны цараа, логик сэтгэлгээ, багаар ажиллах ур чадвар, мэтгэлцэх соёл зэргээрээ ийнхүү өрсөлдөн тэргүүн байранд Б.Алтангэрэл, С.Баясгалан, Ө.Энэрэл нарын сурагчдын бүрэлдэхүүнтэЙ “Митос” баг шалгарлаа. Харин дэд байранд “Демократ”, гуравдугаар байранд “Сүүн зам” багууд тус тус шалгарсан байна.Мөн шилдэг илтгэгчээр “Их гурвал” багийн гишүүн М.Билгүүн тодорсон байна гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.

Аргын тооллын: 2025-02-10, Даваа гараг.   Билгийн тооллын 13, Сумъяа гараг.  Өвлийн адаг сарын 9 улаан мэнгэтэй, өглөгт охин одтой, цагаан нохой өдөр. Өдрийн наран мандах, жаргах цаг нь 8:07-18:06. Тухайн өдөр бар, морь жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр архи уух, тамхи татах, сэтгэл муутантай нөхөрлөх зэргийг цээрлэх хэрэгтэй ба хишиг даллага дуудуулах, насан бүтээл хийлгэх, хүүхэд үрчлэн авах, гэр, байшингийн суурь тавихад сайн. Эрдэнийг гадагш өгөх, нүүдэл суудал хийх, хэрүүл тэмцэл хийхэд муу. Өдрийн сайн цаг нь бар, луу, могой, бич, тахиа, гахай болой. Хол газар яваар одогсод хойш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал жаргал ирнэ.

Ta бүхэндээ өөрчлөлт, эдгэрэл, шинэ өсөлт, энэрэн нигүүлсэхүй болон өнгөрсөн 9 жилийн сургамжийн төгсгөл болон орж ирж буй 2025 оны зурхайн онцлогуудаас товч танилцуулья.Хятад болон Солонгосчууд 1 сарын 29-нд Бумбын ордонд 09 градуст гарах 2025 оны анхны шинэ сарнаар Могой жилээ угтан авах гэж байна.Могой бол маш гүн гүнзгийгээр Хилэнцийн баруун ордны ордтой холбогддог хилэнцийн зарим шинжийг агуулсан тэмдэг байдаг. Энэ бол гүнзгий өөрчлөлт хийхэд маш сайн жил юм .2025 он маань модон барилдлагаар орж ирж байна.Ийнхүү бид модон луу жилээ орхиж, дахин модон могой жил рүү орсноор өнгөрсөн жилийн хүчирхэг дур булаам лууны энерги нь Могойн мэргэн бүтээлч, хувиргах эрч хүчээр солигдон 9-ийн тоонд захирагдан ирж байгаагаараа онцлог юм.2024 он дуусаж, шинэ он маань онгоцны ослууд болон галаар цочоож орж ирсэн ч хүчирхэг Тэнгэрийн ван гариг хүн төрөлхтөнг технологийн ертөнцийн цочролд оруулахаар бэлтгэж агаарын тэмдгүүдээр аялах замаа ийнхүү эхлүүллээ гэж үзэж байна. 2025 он бол эрхэм зорилгоо олох жил юм .Оны гол онцлох зүйлүүдийн нэг бол Ангараг гаригийн ухралт байлаа. Буд гариг ухрах талаар бид олонтоо сонсдог ч Ангараг гариг ухрах нь ховор тохиолддог бөгөөд хүчтэй мэдрэгддэг талтай. Ерөнхийдөө Ангараг гаригийн ухралт хоёр жилд нэг удаа тохиолддог.Ангараг гариг таны хувь зурлага дээр хаана, ямар ордуудаар дамжиж, хэрхэн байрлаж байгаагаас шалтгаалан амьдралдаа ямар нэгэн зүйлд эргэлзэж, бухимдаж эхлэх энергийг хүчтэй өгдөг.Мөн түүнчлэн шинэ төсөл, чиглэл эхлүүлэх оролдлого нь удаашралтай, эсвэл таны бодож байсан шиг үр дүнд хүрэхгүй байх мэт санагдаж эхэлдэг. Танд өөрчлөлт хийх талаар хүчтэй мэдрэмж, бодлууд орж ирнэ. Энэ үед урам зориг эрч хүчээ хаана үрээд байгаадаа маш сайн дүгнэлт хийвэл сайн байдаг.Арслангийн ордны 6 градусаар ухарсан Ангараг маань 1 сарын 6-наас эхлэн Мэлхийн ордонд ухарч, Мэлхийн ордны 17 градус дээр буюу 2 сарын 23-нд дуусаж чиглэлдээ орно. Үүний араас залгуулаад Сугар гариг маань 3 сарын 1-нээс 27-ны хооронд Хонины орд дээр, 3 сарын 27-ноос 4 сарын 12-нд Загасны ордуудаар тус тус ухарч эхэлж байна.Ромын хайрын Дарь эхийн нэрээр нэрлэгдсэн Сугар гариг маань хосуудын харилцаан дахь зарим удаан асуудлуудыг буцалгаж, тоосгон ханыг тань цохиж мэднэ. Найз нөхөд ,гэр бүлд ч энэ байдал хамаатай. Сугар гаригийн буцах аяллын үеэр зарлага хэрээсээ хэтэрч хэтэвч тань хоосорч мэднэ. Буруу, бодлогогүй зүйлд хөрөнгө оруулахаас сэрэмжлэвэл сайн. Зарим тохиолдолд хайр нь маш их зардал шаардаж мэднэ.Сугар гариг ухрах үеүдээр харилцаа холбоо, өөрийгөө үнэлэх асуудал, санхүүгээ эргэцүүлэн бодоход тохиромжтой. Тиймээс харилцаан дээр гэнэтийн шийдвэр гаргахаас болгоомжил .Зарцуулалтаа хяна. Мөн бэр гуйх, сүй тавих, хурим найрт таагүй үе байдаг. Tүүнчлэн бидний мэдэх Буд гариг маань 3-р сарын 15-29-нд Хонины орд дээр, 3-р сарын 29-4 -р сарын 7-нд Загасны ордуудад ухрах хөдөлгөөнөө хийх юм байна.Үүнтэй зэрэгцэн Далай ван, Санчир гаригууд Хонины орд дээр хавар буюу 5 сарын 25-наас эхлэн орж ирж, хоёулаа 2028 оны 4 сар хүртэл байрлах болно. Далай ван гаригийн хувьд 2025 оны 3 сарын 30-наас Хонины орд дээр орж ирэх гэж байна. Бүтээлч байдал болон төөрөгдлийн гариг гэдгээрээ алдартай Далай ван гариг маань сүүлийн 13 жилийн турш Загасны орд дээр байрлаж байсан. Энэ гаригийн нөлөө бидэнд зугтаж, үгүйсэх шаардлагагүйгээр үнэнтэй нүүр тулж зоригтойгоор зорилготойгоор эхлүүлэхийг хүсдэг.1861 оны 4 сарын 13-нд Далай ван гариг хамгийн сүүлд Америкийн иргэний дайн эхэлсний маргааш нь Хонины ордонд орж байсан түүхтэй. Энэхүү гариг маань 2039 оны 3 сар хүртэл үргэлжилнэ. Зурхайчдын үзэж байгаагаар Далай ван гариг Хонины ордонд шилжсэнээр бүтээлч байдал, шинэлэг байдлын үеийг авчирч чадахаас гадна боловсрол, санхүү, аюулгүй байдал зэрэг байгууллагуудад хурцадмал байдал нийгмийн өөрчлөлтөнд хүргэж болзошгүй юм гэж үзэж байна. Хүмүүс хил хязгаарыг давж шинэ санааг судлахыг хүсэж эхэлнэ.Түүхийн хувьд Хонины Далай вантай он жилүүдэд бослого тэмцэл, шашин хоорондох мөргөлдөөн, улс үндэстнүүдийн задрал, иргэний их бага тулаан, тэмцлүүдтэй их давхцаж ирсэн байдаг. Мөн түүнчлэн Зурхайн хувь зурлага дээрээ Хонины ордны Санчир гаригтай хүмүүсийн хувьд энэ жилийн 5 сараас эхлэн 28-29 жилд эргэн ирдэг Санчир гаригийн буцан ирэлттэй нүүр тулж байна.Энэ нь таны төрсөн зурлага дээр хаана хэрхэн байрласнаас шалтгаалан энерги нь нөлөөлөх болно.Хэрвээ та:1937 оны 4 сарын 25-1937 оны 10 сарын 17 1938 оны 1 сарын 14 -1939 оны 7 сарын 6 1939 оны 9 сарын 22 ноос 1940 оны 3 сарын 20 хүртэл 1967 оны 3 сарын 3 наас 1969 оны 4 сарын 29 хүртэл 1996 оны 4 сарын 7 ноос 1998 оны 6 сарын 9 хүртэл1998 оны 10 сарын 25 наас 1999 оны 2 сарын 28 хооронд төрсөн бол Санчир гаригийн эргэн ирэлт таарч байна. Эцэст нь хэлэхэд, зурхайн хувь заяаны зангилаанууд гэж нэрлэгдэж ирсэн зурхайн тэмдэглэгээ болох хоёр зангилаа маань 1 сарын 11-ний өдөр Загас-Охины ордны тэнхлэгт шилжиж, 2026 оны 7 сарын 26 хүртэл байрлахаар болж байна. Мөн 3 сарын 14-нд Охины ордны бүтэн сар хиртэлт болон 3 сарын 29-нд болох нарны хэсэгчилсэн хиртэлтүүд биднийг бас хүлээж байна.Мөн бидэнд аз од авчирч өргөжүүлэн тэлдэг Бархасбадь гариг маань 6 сарын 9-нд Мэлхийн орд дээр ирж халамж ,гэр бүл, харилцаа холбоо, сэтгэл хөдлөл болон сэтгэл санааны байдлыг сайжруулж, зөн совин зэрэгт онцгой ач холбогдол өгөхөөр орж ирж байна. Үл хөдлөх хөрөнгө ,хүүхэд асрах, өвөг дээдсээ хайрлаж асрах асрамжийн болон хүнсний үйлдвэрлэл зэрэг нь цэцэглэн хөгжиж чадна.Ийнхүү нийтдээ 2025 онд маань од гаригийн гол гэж үзэх 6 томоохон шилжилт хөдөлгөөн өрнөхөөр харагдаж байгаагаас тоймлон та бүхэндээ товч хүргэлээ.Та бүхэндээ Модон могой жилдээ амжилт бүтээл эрч хүч ,өөрчлөлт дүүрэн байхыг хүсье .Эх сурвалж: Зурхайн ертөнц

Аргын тооллын: 2025-01-06, Даваа гараг.   Билгийн тооллын 7, Могойг хүлэгч одтой, хөхөгчин гахай өдөр. Өдрийн наран мандах, жаргах цаг нь 8:41-17:15. Тухайн өдөр хонь, туулай жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр эм, эмнэлгийн элдэв үйл, хагалгаа хийлгэх, биеийн тамирыг сэргээх, сан тавиулах, угаал үйлдэх, нялхсын хурим хийх, огторгуйн үүдийг боох, их хүмүүнтэй уулзахад сайн. Газар ухах, худаг гаргах, сэтгэлд сэвтэй газар очих, балгадын суурь тавих, нохой худалдан авахад муу. Өдрийн сайн цаг нь үхэр, луу, морь, хонь, нохой, гахай болой. Хол газар яваар одогсод зүүн хойш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

Бид яагаад хүсээгүй сонголтоо хийдэг вэ? Далд итгэл үнэмшил, бага насны программчлал хэрхэн нөлөөлж байгаа вэ? Ухамсаргүй сонголтоо ажиглаж сурах + шинэ программ суулгах арга. IG: @soulsister11.11

Орос, Украины академич, цээжний хөндийн нэрт мэс засалч Николай Амосовын захиж хэлсэн үг:- Анагаах ухаанд хэт бүү найд. Анагаах ухаан олон төрлийн өвчин эмгэгийг муугүй “эмчилчихдэг” ч хүнийг цоо эрүүл болгож чадахгүй. Яаж эрүүл болох вэ гэдгийг зааж өгөх хэмжээнд ч хүрээгүй байгаа. Эмч нарт “олзлогдохоосоо” айж яв! Эмч нар хүмүүсийг хэт сул дорой, харин анагаах ухаанаа чадахгүй юм байхгүй хэмээн дөвийлгөж ярих гээд байдаг талтай. Мөн хүмүүст байхгүй өвчнийг нь байгаа мэтээр итгүүлж, төлж барахааргүй өндөр төлбөр тооцоо гаргаж өгөх нь бий. - Эрүүл явахад ихээхэн бөгөөд байнгын хичээл зүтгэл хэрэгтэй. Түүнийг юугаар ч орлуулах аргагүй. Хүн гэдэг байгалиасаа төгс тул эрүүл мэндээ хэдийд ч эргүүлэн олж авч болно. Тэр нь яаж ч доройтсон байсан. Гагцхүү тухайн хүн хэдий чинээ өндөр настай, мөн өвчин нь хэдий чинээ хүндэрсэн байна гаргах хүчин чармайлт нь төдий чинээ их байна. - Хэр их хичээл зүтгэл гаргах нь өдөөгч хүчин зүйлээс шалтгаална. Өдөөгч хүчин зүйл нь тухайн хүний хувьд эрүүл мэндээ эргүүлж авах нь хэр чухал вэ, үүнд хэр их хугацаа орох вэ гэдгээс шалтгаална. Тухайн хүний зан характер ч мөн хамаатай! Хүмүүсийг хараад байхад удахгүй буцах нь тодорхой болоод ирэнгүүт л эрүүл мэндээ бодож эхэлдэг нь харамсалтай. Сэтгэлийн тэнхээгүй сул дорой хүнийг бол “удахгүй үхнэ” гэдгээр ч удаан айлгахгүй.  - Биеэ тогтмол ачаалж байх, хоол ундаа хязгаарлах, биеэ чийрэгжүүлэх, алжаалаа зөв тайлах гэсэн дөрвөн нөхцөлийг хангаж байж хүн сая эрүүл явна. Дээр нь аз жаргалтай амьдарч байж! Өмнөх дөрвөн нөхцлийг хангаагүй цагт хүн хэдий жаргалтай байсан ч эрүүл явах боломжгүй.  - Хүн биеийн тамираар өдөрт 20-30 минут хичээллэхэд л хангалттай. Ингэхдээ судасны цохилт нь хоёр дахин түргэсч, хамаг биеийн хөлс гартал. Энэ хугацааг хоёр дахин ихэсгэж чадвал бүр сайн. - Хоол хүнсийг бол хязгаартай хэрэглэж байх хэрэгтэй. Та нэг бол байнга бага хооллон жингээ барьж байж болно, нэг бол цадталаа хооллон жилдээ хэд хэдэн удаа мацаг барьж байж болно.  - Алжаалаа зөв тайлж чадна гэдэг нарийн ухаан. Үүнд бас характер чухал.- Эрүүл мэнд бол жаргал гэлцдэг. Яг ч тийм биш л дээ: Хүн өөрийгөө эрүүл гэдэгт дасч, анзаарахаа байчихдаг. Эрүүл мэнд ахуй амьдрал, ажил үйлсдээ жаргалтай явахад дөхөм болохоос биш түүнийг (аз жаргалыг) тодорхойлохгүй. Харин өвчин гэдэг бол яах аргагүй зовлон. Хүнд бол шүү дээ. Хөнгөн өвдөх нь зарим хүний хувьд таатай байх нь ч бий: Хүмүүс тал талаас анхаарал тавиад л, өрөвдөөд л эсвэл өөрөө өөрийгөө өрөвдөөд л. Тэгэхээр эрүүл мэндийнхээ төлөө тэмцэх хэрэг байна уу? Сайн бод!   - Залуучуудад тусгайлан захиж хэлэхэд: Та нар нас залуу цус шингэн байна, ирээдүйн өвчин эмгэгийн тухай бодох ч эрт байна. Гэхдээ цаг хугацаа гэдэг харвасан сум шиг л өнгөрнө. Нэг л мэдэхэд та нар 30 гарч, ирээдүйнхээ талаар бодож эхлэх цаг ирчихсэн байна. Гэтэл та нарыг өнөөдөр ч цоо эрүүл гэхэд хэцүү. Над дээр зүрхэн тушаа газраа гараараа дарчихсан, бүр айчихсан охид залуус цөөнгүй ирж кардио бичлэгээ дэлгэж харуулдаг. Аз болж ихэнх нь зүгээр байдаг л даа. Ачаалал дутагдсаныг эс тооцвол. Рентгенээр харахад зүрх нь “хөдөлгөөнгүй” байсаар агшчихсан байдаг. Залуу хүмүүс уг нь өдөр бүр гүйж харайж, бүжиглэж байх ёстой. Гэтэл тэд тамхи зууж ном шагайж хэдэн цагаар суугаад л дээр нь нойрны эмэнд орчихсон байдаг. Ийм залуус хүний хэлсэн үгэнд барагтаа итгэдэггүй тул номоо уншдагаараа уншиж нотлох баримт сэлтийг өөрсдөө олох нь зөв л дөө. Аа харин ном уншдаггүй залууст дахин сануулж хэлэхэд: Дасгал хөдөлгөөн байнга хийж, эрүүл хооллож, биеэ чийрэгжүүлж, хангалттай унтаж амрах нь эрүүл мэндэд маш чухал. Нээрээ шүү. Эх сурвалж: Uka Ulziibat

Улсын Их Хурлын Тамгын газар, Монголын Мэтгэлцээний нэгдсэн танхим хамтран зохион байгуулсан Парламентын мэтгэлцээний улсын аварга шалгаруулах 14 дэх удаагийн тэмцээн  (2024.12.23) дүнгээ гаргалаа. “Үндсэн хуульт ёс: Өнгөрсөн, одоо, ирээдүй” сэдвийн хүрээнд энэ сарын 21-23-ны өдрүүдэд болсон тус тэмцээнд 10 их, дээд сургуулийн мэтгэлцээний клубуудын 36 баг шалгаран өрсөлдөж, дөрвөн тойргийн мэтгэлцээн хийснээс Монгол Улсын Их Сургуулийн Олон улсын харилцааны сургуулийн Бест клубын “Монад” баг, тус сургуулийн Хууль зүйн сургуулийн Беркли клубын “Дайралцаан” баг тунаж, эцсийн шатанд өрсөлдөв. Иргэд тайван жагсаал, цуглаан хийхдээ төрд урьдчилан мэдэгдэх нь буруу гэсэн шийдлийг хамгаалж, няцаасан эцсийн шатны мэтгэлцээн ширүүн өрсөлдөөнтэй болсон юм. Монгол Улсын Их Сургуулийн Олон улсын харилцааны сургуулийн 2, 3 дугаар ангийн оюутан О.Энхжин, О.Гантулга нар Засгийн газрыг төлөөлж, тайван жагсаал, цуглаан хийхээ иргэд төрд мэдэгдэх нь буруу гэх байр суурийг хамгаалсан бол Монгол Улсын Их Сургуулийн Хууль зүйн сургуулийн 3 дугаар ангийн оюутан Б.Хонгорзул, Б.Ариунзаяа нарын “Дайралцаан” баг сөрөг хүчин болж энэхүү “буруу” гэсэн шийдлийг няцааж мэтгэлцэв. Өөр өөрсдийн үзэл санаа, үндэслэл, нотолгоог жишээ баримт, олон улсын чиг хандлага, шинжлэх ухааны судалгаатайгаар баталсан ширүүн мэтгэлцээнд Засгийн газрыг төлөөлсөн “Монад” баг ялж, Парламентын мэтгэлцээний улсын аварга шалгаруулах 14 дэх удаагийн тэмцээний аварга боллоо.Парламентын мэтгэлцээний улсын аварга шалгаруулах тэмцээний шагналыг Монголын Мэтгэлцээний нэгдсэн танхимын анхны болон хоёр дахь тэргүүн Б.Пүрэвсүрэн, С.Жаргалсайхан тэргүүтэй парламентын мэтгэлцээний үе үеийн аваргууд, шүүгчид гардуулав. Тэмцээнийг хааж хэлсэн үгэндээ Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Дэд дарга Ү.Амарбат Монгол Улсын анхдугаар Үндсэн хууль батлагдсаны 100 жилийн ойн хүрээнд тус тэмцээн өрнөж, Үндсэн хуульт ёсны тухай өргөн хүрээний сэдвийг хөндсөнөөрөө онцлог болсныг дурдаад, тэмцээнд оролцохын тулд оюутан залуус их зүйлийг судалж, сурч, мэдснийг дурдав. Үүний зэрэгцээ өөрсдийн болон өрөөлийн нотолгоог харьцуулан дүгнэх, шүүн тунгаах, олон талаар эргэцүүлэх, шүүмжлэлт сэтгэлгээнд суралцах боломжтой байдгийг чухалчлан өгүүлсэн юм. Тэрбээр, парламентын мэтгэлцээний төрөл зүйл, дэг соёлыг цаашид улам хөгжүүлэх, англи хэлээрх мэтгэлцээнийг өрнүүлж үндэсний багуудаа олон улсын тэмцээнд бэлтгэн, дэлхийн дэвжээнд өрсөлдөх цаг болсныг дурдав гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.

Шинэ жилийн уур амьсгал бүрдсэн энэ өдрүүдэд айл бүр гацуураа засаж, гэрээ өнгө өнгийн гэрлээр чимэглэн хуучин оноо үдэж, шинэ оноо угтах гэж байна.Гэр, оффисоо чимэглэж  өнгөлөг, гэрэлтсэн сайхан байгаа ч  аюул эрсдэлээс сэргийлдэг байх нь чухал. Учир нь гацуур модноос шалтгаалж гал гарах эрсдэлтэй. Гацуур мод нь ихэвчлэн хуванцар, нийлэг материалаар хийгддэг тул гал авбал 30-60 секундэд бүхэлдээ шатах аюултай байдаг. Мөн айлууд ихэвчлэн цонхныхоо дэргэд хөшигтэй наалдуулж зассанаар гал цааш тархах үндэс болдог байна. Ялангуяа орон сууцанд гал гарвал олон хүн эд хөрөнгө, эрүүл мэндээрээ хохирох эрсдэлтэй. Тиймээс цахилгааны утсаа шалгаж, унтахдаа, өглөө ажилдаа явахдаа тогтмол унтрааж хэвших хэрэгтэй юм. Сүүлийн үед хүмүүс харьцангуй өөрсдийгөө эрсдэлээс сэргийлж, анхаарал болгоомжтой байж, зөв зүйлийг хэвшил болгосон нь гудмаар алхаж буй иргэдтэй ярилцахад анзаарагдаж байна. Төв талбайгаар алхаж буй иргэдээс гацуур модны гэрлийг хэр удаан хугацаанд асаадаг, гарахдаа залгуурыг нь салгадаг эсэх талаар асуусан юм. Тэд бүгд л гацуураа засаж, зарим нь хөшгөө хүртэл гэрлээр чимэглэжээ. Ингэхдээ бүгд орой унтах, өглөө ажилдаа явах үедээ үргэлж гацуур, гэрэл чимэглэлийнхээ гэрлийг салгаж, бүр зарим нь зөвхөн оройн цагаар 30 минутаас 1 цагийн хугацаатайгаар гацуур, гэрлэн чимэглэлээ асааж хэвшсэн гэдгээ ярьж байна. Тэдний өдөр бүр хийж хэвшсэн энэ зүйл угаасаа л ингэдэг шүү дээ гэх бодлыг төрүүлж байна уу? Гэхдээ та ганцхан л удаа энэ зүйлийг хийгээгүй, шалгаагүй, мартсан тохиолдолд хоромхон зуурын хугацаанд маш том аюул учрах эрсдэлийг үүсгэж магадгүй. Тиймээс жаахан гэлтгүй зөв зүйлийг хэвшил болгож чадвал та өөрийгөө, хайртай дотны хүмүүсээ, бүр цаашлаад таны үр хүүхэд, эргэн тойрны хүмүүс чинь танаас суралцаж, нэгэндээ хэлж зөвлөж, өөрсдийгөө аюулаас сэргийлж чадах дадлыг өөртөө суулгаж чадна. Та хэн нэгэнд эрсдэлээс сэргийлэх хөшүүрэг нь болсон ЗӨВ ХЭВШИЛТЭЙ, ЗӨВ ХҮНИЙ нэг нь байгаарай.Цахилгааны хэрэглээгээ хэтрүүлэхгүй байж, зөв зохистой хэрэглээг хэвшүүлээрэй. Хэтрүүлээд хэрэггүй...https://zangi.mn/show/2495.html   /ОБЕГ/

“Трафигура” компанийн 2023-2024 оны санхүүгийн жилийн цэвэр ашиг нь 62%-иар буурч, тус компани 1.1 тэрбум долларын алдагдал хүлээсэн байна.“Трафигура” 2024 оны санхүүгийн жилд 2.8 тэрбум долларын цэвэр ашиг олж, 2023 онд 7.3 тэрбум, 2022 онд 6.8 тэрбум долларын ашигтай ажилласан гэж газрын тос, металлын худалдаа эрхэлдэг тус компани баасан гарагт мэдэгдэв.“Трафигура”-гийн үндсэн гурван бизнес болох газрын тос, газрын тосны бүтээгдэхүүн; металл, ашигт малтмал; болон хий, эрчим хүч, сэргээгдэх эрчим хүч нь ерөнхийдөө сайн ажилласан гэж тус компанийн гүйцэтгэх захирал Жереми Вэйр хэллээ.2024 оны санхүүгийн жилийн гүйцэтгэлийн талаар Вейр хэлэхдээ, “манай компанийн бизнес хэвийн явагдаж байсан. Харамсалтай нь манай Монгол дахь салбарын үйл ажиллагаанд хуурамч баримт бичиг ашиглах, хугацаа хэтэрсэн авлагыг нуун дарагдуулсан ноцтой зөрчил илэрсэн” гэжээ.“Трафигура” 2024 оны 12 дугаар сард тус компанийн Монгол дахь бизнест илэрсэн залилангийн чанартай хэргийн улмаас нийт 1.1 тэрбум ам.долларын алдагдал хүлээснээ олон нийтэд зарласан. Энэхүү алдагдлын 358 сая ам.доллар нь 2024 оны санхүүгийн жилийн үр дүнд тусгагдсан байна.“Мөрдөн байцаалтын ажиллагаа үргэлжилж байна. Бид бусад өндөр эрсдэлтэй салбаруудаа шалгасан. Ямар нэгэн зүйл илрээгүй. Эдгээр зөрчлүүд зөвхөн манай Монгол дахь салбарт л тохиолдсон гэдэгт бид итгэлтэй байна” гэж Вейр хэлэв.“Ойрхи Дорнодын мөргөлдөөн, Улаан тэнгисийн тээвэрлэлт тасалдах, Украины дайн зэрэг хүчин зүйлсээс шалтгаалан нефтийн үнэ ханш тогтворгүй байдаг” гэж “Трафигура” хэллээ.Түүнчлэн “Трафигура” болон өөр гурван шүүгдэгч энэ сарын эхээр авлигатай холбоотой хэргээр Швейцарийн эрүүгийн дээд шүүх дээр дуудагдсан юм байна. “Трафигура” арав гаруй жилийн өмнө Анголын газрын тосны албан тушаалтанд таван сая гаруй долларын авлига өгөхөөс урьдчилан сэргийлэх бүх арга хэмжээг аваагүй хэргээр шалгагдаж байсан.Мөн Жереми Вэйр нь арван жил ажилласны эцэст 2025 оны 1 дүгээр сард гүйцэтгэх захирлын албан тушаалаасаа бууж байгаа аж. Вэйр ирэх жилээс “Трафигура”-гийн ТУЗ-ийн даргаар ажиллах бөгөөд дараагийн гүйцэтгэх захирал нь 2025 оны 1 дүгээр сарын 1-нээс эхлэн Ричард Холтум болох ажээ.Ч.СансарЭх сурвалж: https://www.mongolianminingjournal.com/a/73837

ЕБС-ийн сурагчид, их дээд сургууль болон коллежийн оюутнууд, техник технологид сонирхолтой залуусын дунд зохион байгуулдаг “UB Robot Challenge - 2024” тэмцээний бүртгэл эхэллээ. Өсвөр насны хүүхдүүдэд технологийн суурь мэдлэг олгох, инновацын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хүүхэд залуучуудын техник сэтгэлгээг хөгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх, техник технологийн дэвшилтэй танилцах, багаар ажиллах чадварыг нэмэгдүүлэх зорилготой тус тэмцээнийг хоёр дахь жилдээ зохион байгуулж байна. Тэмцээнийг 12 төрлөөр зохион байгуулах бөгөөд бүртгэл арванхоёрдугаар сарын 10-17-ны өдрийг дуустал цахимаар бүртгэнэ. Мөн тус тэмцээнийг “Монгол тэмүүлэл” сургууль дээр зохион байгуулна. 

1. Даашинз, юбка өмсөж бай. Ингэснээр эмэгтэй хүний төрөлх энерги сэргэдэг.2. Гар хумсаа тогтмол арчилж, цэвэр байлгах. Үзэсгэлэнт гарыг үнсэх сайхан гэж эрчүүд ярьдаг. Сайхан гар сайн энерги төвлөрүүлдэг.3. Сайн зохиол унш. Ялангуяа хүний хувь заяаны тухай зохиол унших нь илүү ашигтай. Иймэрхүү ном уншсанаар өөрийгөө илүү мэдрэх болно.4. Бүжиглэ. Тэр тусмаа араб юм уу, латин америк бүжиг хамгийн тохиромжтой. Эмэгтэй хүний энерги, тачаангуй байдлыг улам цогцлоодог аж.5. Дуу аялж, заримдаа чанга дуулж бай.6. Дуртай хоолоо амттай хийж сур. Ямар ч хоолыг хэнээс ч дутахааргүй хийдэг бол гайхамшиг биш гэж үү. Өөрөө жор зохио. Эмэгтэй хүн өөрийн гараар хоол бэлтгэж, хайртай хүмүүсээ дайлах нь энергийн эх үүсвэр юм.7. Гол нуур далайн эргээр зугаалах. Ус эмэгтэй хүнийг ямар ч нөхцөлд дасан зохицох чадвартай, хүчирхэг болгодог.8. Цэцгийн баглаа худалдаж авах. Цэцэг эмэгтэй хүнийг аз жаргалтай болгохоос гадна сөрөг энергийг үргээдэг.9. Хувцасны шүүгээгээ цэгцтэй байлгах. Хэрэггүй, хуучин хувцас, хэрэглэл эмэгтэй хүний энергийг сулруулдаг.10. Ойрын өдрүүдэд юм уу сар, жилийнхээ төлөвлөгөөг гаргах. Ямар ч эмх замбараагүй байдал эмэгтэй хүнийг сүйтгэдэг. Хэрэв та ингэж хэвшээгүй бол ядаж ойрын хоногийн төлөвлөгөөгөө боловсруулаарай. Цаашид ч сар, жилээр нь гаргадаг болж болно.11. Эрүүл зөв хооллолт. Муу зуршлуудаас хол бай. Зөвхөн тамхи, согтууруулах ундаа ч бус залхуурал, хараалын хэллэг зэргийг хэрэглэдэг бол татгалз.12. Сайн сайхан аж төрж буй хүмүүсийн талаар болон танин мэдэхүй, оюуныг цэнэглэх мэдээлэл бүхий ном сэтгүүл унш. Элдэв хов жив, хар мэдээллээс хол байсан нь дээр.13. Номын дэлгүүрээр тогтмол зочилж бай. Орох болгондоо ном худалдан авах албагүй ч гарсан ном, зохиолын хуудсыг эргүүлэн орчин үетэйгээ хөл нийлүүл. Номын дэлгүүрээр зугаалах нь эмэгтэй хүнийг ихэд тайвшруулж, сайхан энергитэй болгодог тул  найз бүсгүйтэйгээ өдөрт ядаж хагас цаг агаар амьсгалж алх. Эмэгтэй хүн гал голомт хамгаалагч хэдий ч байгальтай тогтмол холбоотой байх хэрэгтэй.14. Явган зугаалгад цаг гаргаж бай. Та дэлгүүрт байгаа элдвийн сайхныг харж, өмсөж үзсэн таалагдсан нэг зүйлээ удахгүй авна гэж төсөөлж болно. Үнэнээсээ сэтгэлдээ дүрслэн явсан тэр зүйл удалгүй таных болох тийм их энерги эмэгтэйчүүдэд бий.15. Амьтан тэжээ, эсвэл цэцэг тарьж болно. Амьдрал сонирхолтой болно.16. Дэлгүүр хэсэх. Заавал худалдан авалт хийх шаардлагагүй.17. Hайз бүсгүйчүүдээ цуглуулан юу ч хамаагүй хий. Зүгээр дэмий хөгжилдсөн ч болно. Ингэснээр та бүхэн энерги солилцоно.18. Иогоор хичээллэх. Эрэгтэй хүн дасгал хийдэг байлаа ч энерги хуваалцаж чаддаггүй. Харин эмэгтэй хүн төрөлх зохилдлогоороо сайн бүхнээ бусдад түгээх чадвартай. Иогийн дасгал оюун ухааныг тайвшруулж, эрч хүчийг бий болгодог.19. Буян үйлдэж бай. Их бага хамаагүй ямар ч буян эмэгтэй хүний энергийг цэвэр утгаар нь илэрхийлнэ. Тусч сэтгэл буянаас ялгаагүй. Тусламж хэрэгтэй юм уу, өлссөн хүмүүсийг хооллож бай. Хэрэгтэй үед цагийг нь олж гэдэг шиг өчүүхэн ч атугай зүйлээр бусдыг баярлуулж бай.20. Тансаг үнэртэй тос уусгасан юм уу, эсвэл сарнайн дэлбээ, тайвшруулах давстай онгоцонд хэвтэх. Энэ бол зүгээр нэг амралт бус, харин биедээ тайвшрал бэлэглэж, өөрөө дүүрэн энерги хүлээн авах арга.21. Ойр дотныхоо хүмүүсийг зөөлөн дулаан үгсээрээ ч болов энхрийлэн халамжил. Хайртай хүмүүстээ хэр их анхаарал хандуулна төдий чинээ сайн, сайхан энергиэр цэнэглэж байна гэсэн үг.